چكيده ضوابط آشكارساز مونواكسيد كربن در محيط هاي مسكوني
معاونت پيشگيري و حفاظت از حريق
1395
١
-1 مقدمه:
ابزار آشكارساز مونواكسيد كربن اگرچه موجب افزايش ضريب اطمينان و ايمني ميشوند اما جايگزين نصب مناسب و سرويس منظم دوره اي وسايل گازسوز (يا ساير سوخت هاي فسيلي) و تميز كردن مرتب دودكش- ها نميشود.
لازم است به اين نكته توجه شود كه تاثير سم مونواكسيد كربن ممكن است كه اثرات متفاوتي بر اساس شرايط فيزيكي افراد داشته باشد. بنابراين آشكارساز مونواكسيد كربن طراحي شده بر اساس استانداردهاي معتبر ممكن است نتواند حفاظت كاملي را براي افراد داراي شرايط پزشكي خاص فراهم كند.
آشكارسازهاي مونواكسيد كربن جايگزيني براي آشكارسازهاي دودي به شمار نمي آيند.
-2 منابع توليد مونواكسيد كربن
مونواكسيد كربن يك گاز بي رنگ و غير تحريك كننده است كه در دسته مواد شيميايي خفه كننده قرار دارد. و آثار سمي آن نتيجه مستقيم هيپوكسي (كمبود اكسيژن در بافتهاي بدن) ايجاد شده بدليل قرار گرفتن در معرض اين گاز است.
مونواكسيد كربن ممكن است در داخل خانه توليد شود و يا اينكه از محيط خارج وارد شود. ميانگين سطح نرمال مونواكسيد كربن در مكانهاي مسكوني، اندازه گيري شده در بازههاي زماني 1 ساعت تا 24 ساعت كمتر از 10 ppm است. البته در شرايط وارونگي هوا سطوح بالاتري از مونواكسيد كربن محتمل است.
بايد توجه داشت كه گاز شهري ممكن است شامل مقدار قابل توجهي مونواكسيد كربن قبل از احتراق باشد. نسبتها و تركيبات محصولات احتراق سوختهاي كربني بستگي به نوع سوخت و شرايط احتراق دارد.
غلظتهاي مختلف از مونواكسيد كربن در بيشتر فرايندهاي احتراق توليد ميشود. گازهاي خروجي از احتراق مواد جامد و سوختهاي مايع ممكن است شامل غلظتهاي قابل توجهي از مونواكسيد كربن باشد: سطوحي از 20000 ppm تا 50000 ppm )2 تا 5 درصد) غير منتظره نيست.
٢
جريان برعكس در دودكش ممكن است در برخي از شرايط آب و هوايي، در تجهيزاتي كه هواي لازم براي احتراق را از فضاي داخل بنا دريافت ميكنند، رخ دهد اين امر يك پديده موقتي است كه در برخي از انواع مشخص تجهيزات با وجود مراقبت و نگهداري ممكن است رخ دهد.
غلظت خطرناك مونواكسيد كربن ميتواند در محل سكونت، عموماً به خاطر عملكرد نادرست وسائل گرم كننده، عدم وجود هواي تازه كافي در فضاي بسته، دودكشها و دريچههاي مسدود انباشته شود. اگرچه منابع بالقوه گسترده ديگري از مونواكسيد كربن در خانه وجود دارد كه از اين ميان ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
∙ عملكرد نادرست دستگاههاي استفاده كننده از سوختهاي فسيلي
∙ اجاقها يا كورههاي استفاده كننده از سوخت چوبي
∙ شومينهها
∙ روشن ماندن اتومبيلها در گاراژ
∙ تجهيزات قابل حملي چون چمن زنهاي بنزيني و ژنراتورهاي مولد برق
∙ باربيكيوها
در سيستمهاي هواي گرم معيوب، مونواكسيد كربن ممكن است در اتاقهاي دورتر نيز پخش شود.
گاز مونواكسيد كربن ميتواند با هوا مخلوط شده و از طريق سيستم تهويه به واحدهاي ديگر يك ساختمان سرايت كند.
لازم است تاكيد شود كه كورههاي كباب كني (باربيكيوها) كه از ذغال استفاده ميكنند، ميزان بسيار بالايي از مونواكسيد كربن را منتشر ميكنند و بايد صرفاً در فضاي باز مورد استفاده قرار گيرند.
مونواكسيد كربن محصول عمده گازي توليد شده در حريقهاي ناشي از سوزاندن كنترل نشده مواد كربني است. غلظتهاي مختلفي از مونواكسيد كربن بسته به نوع ماده، شرايط سوزاندن و … توليد ميشود.
استعمال دخانيات غلظت قابل توجهي از مونواكسيد كربن را توليد ميكند.
يك منبع اصلي از مونواكسيد كربن در محيطهاي غير صنعتي، احتراق موتور است. غلظت مونواكسيد كربن در گاز اگزوز معمولاً در محدوده 1 تا 3 درصد است كه ممكن است در شرايط بد نگهداري يا تنظيم نبودن موتور به 7 درصد نيز برسد.
٣
گاز خروجي از موتورهاي احتراق داخلي (به عنوان مثال وسايل نقليه و ژنراتورهاي مولد برق) كه در فضاي بسته راه اندازي شوند، به سرعت سطوح خطرناكي از مونواكسيد كربن را توليد ميكنند.
در ساختمانهاي داراي چند متصرف (مالك) و چند طبقه، مونواكسيد كربن توليد شده در يك محوطه مي- تواند به بخش ديگري از بنا انتقال يافته و نشت كند. به عنوان مثال در فضاهاي سقف، بين طبقات، در طول داكتها و در دودكشهاي مشترك.
-3 نصب
تجهيزات آشكارساز مونواكسيد كربن بايد مطابق دستورالعمل سازنده نصب شوند.
لازم است كه سازنده دستورالعملهاي مناسب را براي نصب صحيح و ايمن دستگاه ارائه دهد. اين دستورالعملها بايد قبل از نصب و بهره برداري از دستگاه به دقت خوانده شود.
آشكارساز و يا ابزار هشدار دهنده مرتبط بايد بر روي ديوار و يا سقف و يا مكان ديگري كه در دستورالعمل سازنده ذكر شده نصب شود.
افراد نصاب آشكارسازهاي مونواكسيد كربن بايستي داراي صلاحيت در نصب، بازرسي و تست اين دستگاهها باشند.
دستگاه بايد در مكاني نصب شود كه شرايط ولتاژ، دما و رطوبت آن خارج از حد مجاز تعيين شده توسط سازنده نباشد.
مكان قرار گيري آشكارسازهاي مونواكسيد كربن بايد بر اساس ارزيابي منابع بالقوه محيط و جريان مونواكسيد كربن، رطوبت، دما، گرد و غبار، و يا دود و بخار و گاز دستگاههاي الكتريكي و مكانيكي تعيين شود تا از بروز هشدارمهاي كاذب جلوگيري شود.
دستگاههاي آشكارساز مونواكسيد كربن بايد در شرايط ذكر شده در دستورالعمل سازنده نگهداري شوند. كارخانه سازنده بايد در دستورالعمل خود موارد زير را ذكر نمايد:
∙ دستورالعمل نصب
۴
∙ دستورالعمل كاركرد
∙ دستورالعمل تست
∙ دستورالعمل نگهداري
∙ دستورالعمل تعويض و سرويس
∙ تاكيد بر اين موضوع كه در شرايط هشدار گاز مونواكسيد كربن ممكن است هيچ دودي وجود نداشته باشد.
∙ اطلاعات لازم در مورد نحوه عملكرد در هنگام هشدار گاز مونواكسيد كربن
∙ حداقل فاصله نصب از دستگاههاي سوخت سوز
-3 -1 مكان قرار گيري آشكارساز مونواكسيد كربن
-3 -1 -1 كليات
طراحي و طرح بندي بناهاي مسكوني و تعداد، نوع و موقعيت منابع توليد مونواكسيد كربن به طور گسترده اي متفاوت است. اگرچه راهنمايي هايي كلي براي اينكه دستگاه در كجا قرار گيرد و در كجا قرار نگيرد وجود دارد تا ريسك شاخص هاي گمراه كننده را كاهش دهد.
-3 -1 -2 كدام اتاق؟
در حالت ايدهآل يك دستگاه آشكارساز بايد در هر اتاقي كه وسيله سوخت سوز در آن قرار دارد نصب شود. البته ممكن است به منظور اطمينان از رسيدن اخطار كافي به ساكنين در ساير اتاقها نيز آشكارساز نصب شود. اين جانمايي در
∙ اتاقهاي دور كه زمان قابل توجهي طول ميكشد تا ساكنين در حالت بيداري متوجه هشدار شوند و يا اينكه ممكن است هشدار دستگاه در بخش ديگر بنا شنيده نشود.
∙ همه اتاق خوابها
در نظر گرفته ميشود. براي تعيين بهترين جانمايي (آشكارساز) نكات زير لازم است مورد توجه قرار گيرد:
∙ قرارگيري آشكارساز در اتاقي كه شامل بخاري و شومينه است.
∙ قرارگيري آشكارساز در اتاقي كه متصرفين بيشتر وقت خود را در آنجا ميگذرانند
۵
اگر بناهاي مسكوني به صورت سوئيت مانند (اتاق ساده اي كه هم كاربري اتاق نشيمن و اتاق خواب را دارد) باشد، آشكارساز بايد دور از اجاق گاز و تا حد امكان نزديك به محل خواب افراد نصب شود.
اگر وسيله در اتاقي قرار گرفته كه به طور معمول مورد استفاده قرار نميگيرد (مثلاً اتاقي كه ديگ بخار در آن قرار گرفته است). آشكارساز بايد دقيقاً خارج از اتاق نصب شود تا صداي هشدار راحتتر شنيده شود.
-3 -1 -3 كجاي اتاق؟
بايد امكان ديدن چراغهاي انديكاتور وقتي كه در مجاورت محل قرار گيري آشكارسازها قرار دارند، باشد.
دادن دستورالعمل خاص براي محل دقيق قرار گيري آشكارساز كه براي همه انواع اتاق و هر كاربري قابل استفاده باشد، ممكن نيست. نكات زير بايد براي تعيين محل بهينه براي هر موقعيت مقتضي مورد توجه قرار گيرد:
-3 -1 -1-3 آشكارساز در كجا نصب نشود
آشكارساز نبايد در مكانهاي زير نصب شود:
∙ در فضاهاي محفوظ (مثلاً در داخل قفسه يا پشت پرده)
∙ در جايي كه بتواند مسدود شود (مثلاً توسط اسباب و اثاثيه).
∙ مستقيماً در بالاي سينك
∙ نزديك در يا پنجره
∙ نزديك فن
∙ نزديك هر هواكش يا ساير دريچههاي تهويه مشابه
∙ در فضايي كه دما ممكن است به زير -10 درجه و يا بالاي 40 درجه برسد، مگر آشكارسازهايي كه براي چنين شرايطي طراحي شده و داراي تاييديه از آزمايشگاههاي معتبر باشند:
∙ جايي كه كثيفي و گرد و غبار ممكن است سنسور را مسدود كند.
∙ رطوبت فضا كمتر از 10 درصد و يا بالاي 95 درصد باشد. مگر آشكارسازهايي كه براي چنين شرايطي طراحي شده و داراي تاييديه از آزمايشگاههاي معتبر باشند:
∙ خيلي نزديك به اجاق پخت و پز
۶
كليه دستگاههاي آشكارسازي كه براي استفاده در شرايط محيطي خاصي مانند فضاي آزاد، دماهاي بالا يا پايين، رطوبت بالا، شرايط گرد و غبار، محيطهاي خطرناك و يا مكانهايي كه امكان دستكاري وجود دارد، نصب ميشوند، بايد داراي تاييديه مناسب بودن براي استفاده در آن شرايط خاص از آزمايشگاههاي معتبر باشند.
-3 -1 -2-3 آشكارساز قرار گرفته در اتاقي كه وسيله سوختسوز قرار دارد
اگر آشكارساز بر روي ديوار جانمايي شود:
الف) بايد نزديك سقف جانمايي شود.
ب) بايد در ارتفاعي بالاتر از هر در يا پنجره اي قرار گيرد.
آشكارساز نصب شده بر روي سقف بايد حداقل 300 ميليمتر از هر ديوار فاصله داشته باشد. (شكل(1)).
٧
ر
يوارهاي مجاور
وي سقف از دي
صب شده بر رو
ه آشكارساز نص
شكل(1): فاصله
ش
در ارتفاع
بايد حداقل د
صب ميشود ب
روي ديوار نص
سازي كه بر ر
دهد، آشكارس
شد شكل(2).
سقف اجازه
ي كه ارتفاع
در شرايطي
رار گيرد
سيد كربن قر
ميليمتر نباش
كمتر از 150
اش از سقف ك
بوده و فاصله
بالاتر از كف
2.29 متر
توليد مونواكس
اي پتانسيل
از منبع دارا
1 تا 3 متر
صله افقي بين
بايد در فاص
آشكارساز شكل(3).
٨
ر روي ديوار از سقف و كف
شكل(2): فاصله آشكارساز نصب شده بر
٩
ع بالقوه توليد مونواكسيد كربن
شكل(3): فاصله آشكارساز نصب شده از منبع
١٠
اگر اتاقي پارتيشن بندي شده باشد آشكارساز بايد در سمتي از پارتيشن كه منبع داراي پتانسيل توليد مونواكسيد كربن وجود دارد، قرار گيرد.
هشدار دهندههاي مونواكسيد كربن در اتاقهايي با سقف شيبدار بايد در سمت بالاي اتاق قرار گيرد.
-3 -1 -3-3 آشكارسازهاي نصب شده در اتاقهاي خواب و اتاقهاي دور از منبع سوخت سوز بايد نسبتاً نزديك به منطقه تنفسي متصرفين جانمايي شود.
-4 الزامات عمومي
-1-4 كليات :
دستگاه بايد به طور مطمئن وجود مونواكسيد كربن تحت شرايط كاربردي مشخص در محيط هاي مسكوني را آشكار كرده و بايد اعلام هشدار نمايد.
سيستمهاي آشكارساز مونواكسيد كربن مورد استفاده در كاربردهاي خانگي بايد حداقل هر 3 سال يكبار توسط تكنيسين واجد شرايط تست شود. اين سيستمها بايد بر اساس دستورالعمل چاپ شده توسط سازنده تست گردند.
آشكارسازها بايد در زماني كه سيگنال “پايان عمر” فعال ميشود، يا تاريخ تعويضي كه سازنده تعيين كرده است، و يا زماني كه دستگاه در تست عملكرد رد شود، جايگزين شوند.
براي دستگاههاي تغذيه شونده با برق شهر، منبع تغذيه ثانويه بايستي ظرفيت تامين انرژي لازم را براي كاركرد دستگاه براي حداقل 24 ساعت در شرايط بدون هشدار را داشته باشد و پس از اين بازه زماني نيز بايد توانايي راه اندازي سيستم آشكارساز و تمامي ابزار هشدار دهنده متصل به آن را براي 12 ساعت داشته باشد. البته اگر آشكارساز به وسيله مركز مانيتورينگ تحت كنترل باشد، بازه زماني 12 ساعته ميتواند به 5 دقيقه كاهش يابد.
دستگاه آشكارساز مونواكسيد كربن تغذيه شونده با برق شهر بايستي فاقد سوئيچ قطع برق باشد.
١١
براي دستگاههاي تغذيه شونده با برق شهر، لازم است كه منبع تغذيه ثانويه وجود داشته باشد. در دستگاه- هايي كه منبع تغذيه ثانويه آنها باتري است، در صورتيكه باتري خارج شده يا اتصالات آن قطع شود بايد يك سيگنال هشدار به صدا در آيد.
-2-4 هنگامي كه دستگاه آشكارساز مطابق دستورالعملهاي سازنده در وضعيت كاري خود نصب شده است، نمايشگرهاي آن بايد قابل رويت باشند.
-4 -2 -2 دستگاه بايد داراي هشدار دهنده شنيداري باشد.
سيگنال صوتي توليد شده در فضاهاي مخصوص استراحت و خواب بايد بتواند حداقل سطح صدايي با قدرت 15 دسيبل بالاتر از ميانگين سطح صوت محيط و يا 5 دسيبل بالاتر از بيشينه سطح صوت محيط براي حداقل 60 ثانيه توليد كند.
سيگنالهاي هشدار مربوط به وجود گاز مونواكسيد كربن بايد با صداي ساير سيگنالهاي دستگاه متفاوت باشند.
در صورت اتصال آژير به آشكارسازهاي مونواكسيد كربن، لازم است كه آژير و آشكارساز مربوط به يك كارخانه سازنده باشند. مگر اينكه تاييديه آزمايشگاه معتبر مبني بر سازگاري بين دو برند متفاوت وجود داشته باشد.
عملكرد آشكارسازهاي مونواكسيد كربن و آژيرهاي مربوطه نبايد موجب فعال شدن آژيرهاي اعلام حريق و يا كنترل پنلهاي سيستم اعلام حريق و يا ايستگاههاي نظارتي آتشنشاني و حفاظتي شوند.
اگر موقعيت اتاق خوابها به گونهاي باشد كه صداي هشدار آشكارساز به خوبي شنيده نشود، و همچنين اگر محيط نويزي بوده و سر و صداي محيط بيرون و يا محيط داخل مانع از رسيدن صداي هشدار به داخل اتاق خواب شود، لازم است كه در هر اتاق يك آشكارساز يا يك آژير نصب شود.
آشكارسازهاي نصب شده در محيطهايي كه افراد داراي ضعف شنوايي حضور دارند بايد مجهز به اخطارهاي ديداري در مكانهاي قابل رويت باشند.
-4 -2 -3 با يك بار فعال شدن آشكارساز براي غلظت مونواكسيد كربن بالاي ppm 50 بايد حالت هشدار به حالت فعال بماند.
١٢
اگر نميتوانيد دستگاه آشكارساز مونواكسيد كربن را ريست كنيد نشان دهنده اين است كه هنوز در محيط مونواكسيد كربن در سطح هشدار وجود دارد.
-4 -2 -4 تمام ابزارها و وسايلي كه به منظور تنظيم آشكارساز يا دسترسي به آن استفاده ميشود بايد به صورتي طراحي شود كه افراد غير مجاز را ترغيب به دستكاري نكند.
-3-4 سيگنالهاي خرابي : دستگاه در حالت قطع اتصال يا اتصال كوتاه شدن حسگر بايد يك سيگنال خرابي ايجاد كند. سيگنال خرابي بايد به صورت واضح قابل تشخيص و متفاوت از هشدار نشت گاز باشد.
-4-4 برچسب گذاري و دستورالعملها :
-4 -4 -1 كليات : تمام نوشته هاي روي دستگاه بسته بندي و كتابچه دستورالعمل بايد مطابق با مقررات ملي و يا بين المللي باشد.
-4 -4 -2 برچسب گذاري :
دستگاه بايد داراي برچسبهاي با دوام شامل اطلاعات زير باشد:
الف) نام سازنده يا فروشنده، علامت تجاري يا نشانههاي ديگر جهت شناسايي.
ب) نام دستگاه، شماره مدل (در صورت وجود) و نوع گازي كه دستگاه قادر به شناسايي آن است. پ) شماره استاندارد ملي-1 13172 و يا استاندارد 1‐50291 EN و يا استانداردهاي معتبر بين المللي ت) نوع دستگاه A يا B
ث) شماره سريال يا كد تاريخ ساخت دستگاه.
ج) براي دستگاههاي تغذيه شونده با برق شهر، ولتاژ تغذيه الكتريكي و بسامد و بيشينه توان مصرفي. چ) براي دستگاههاي تغذيه شونده با باتري ، نوع و اندازه باتريهاي قابل تعويض.
تاريخ توليد باتري بايد به طور كامل بر اساس سال و ماه توسط سازنده بر روي باتري مشخص شود. در غير اين صورت نصاب بايد اين تاريخ را تعيين كرده و بر روي باتري مارك كند.
ح) نشانگر حداكثر طول عمر پيش بيني شده براي دستگاه.
١٣
-4 -4 -3 احتياطها
تمام آشكارسازهاي گاز بايد يك اخطار به صورت برچسب بر روي دستگاه داشته باشد. به عنوان مثال:
-4 -4 -4 كتابچه دستورالعمل
دستگاه بايد با يك بروشور يا كتابچه راهنما ارائه شود. اين كتابچه بايد دستورالعملهاي كامل و شفاف دقيق براي نصب، عملكرد ايمن و مناسب، و كنترل دوره اي دستگاه ارائه دهد. اين كتابچه بايد حداقل داراي اطلاعات زير باشد:
الف) براي دستگاه تغذيه شونده با برق شهر، ولتاژ عملكرد صحيح، بسامد، مشخصات فيوز (در صورت وجود)، و روش اتصال به سيستم برق شهر.
ب) براي دستگاه تغذيه شونده با باتري، نوع و اندازه باتريهاي تعويضي، طول عمر معمولي، دستورالعملهاي تعويض باتري و اطلاعات مربوط به شرايط ضعيف بودن باتري.
پ) راهنماي قرار گرفتن و نصب دستگاه و اخطار مبني بر اينكه دستگاه بايد به وسيله شخص داراي صلاحيت نصب شود..
ت) اقدامات لازم در زمان هشدار دستگاه.
ث) توضيح در مورد تمام هشدارها (شنيداري و ديداري) و ديگر نمايشگرها به علاوه نحوه راه اندازي مجدد دستگاه و وسايل جانبي آن در صورت لزوم.
ج) ليست مواد، بخارها يا گازهايي كه ممكن است بر كاركرد مطمئن دستگاه در كوتاه مدت يا بلندمدت تاثير بگذارد. به عنوان مثال مايعات تميز كننده، براق كنندهها، رنگها، بخارات ناشي از پخت و پز و غيره.
١۴
چ) هشدار در مورد احتمال خطرات برق گرفتگي يا نقص فني دستگاه در صورتي كه دستگاه دستكاري شود.
ح) دستورالعملهاي راه اندازي فرايند خودآزمايي دستگاه.
خ) طول عمر مورد انتظار دستگاه.
ذ) توضيح در مورد محدوديتهاي كاري دما و رطوبت.
ر) شرايط ايجاد وضعيت هشدار.
ز) توضيحاتي در مورد تاثيرات مونواكسيد كربن بر بدن انسان مبني بر اينكه دستگاه ممكن است مانع تاثيرات شديد وجود مونواكسيد كربن نشود. و اينكه دستگاه به صورت كامل ايمني افراد را در برابر خطرات جدي ناشي از استشمام مونواكسيد كربن تضمين نميكند.
ژ) هشدار در اين خصوص كه نصب اين دستگاه نبايد جايگزين نصب، استفاده و نگهداري صحيح وسايل با سوخت فسيلي شامل تهويه كامل و دودكش باشد.
-4 -4 -5 بسته بندي
بسته بندي دستگاه بايد حاوي اطلاعات زير باشد:
∙ هشداري جهت الزام نصب دستگاه توسط افراد متخصص
∙ اطلاعات مناسبي راجع به حمل و نقل و نگهداري
∙ در برگرفتن اطلاعات زير :
o طول عمر مورد انتظار حسگر، در صورتي كه با طول عمر دستگاه متفاوت باشد. و مدت انبارداري در آن تاثير داشته باشد.
∙ بسته بندي بايد به صورت واضح پيغام زير را نشان دهد:
١۵
-5 توصيه به كاربران
-5 -1 منبع تغذيه:
نصاب بايد تاكيد كند كه براي حداكثر ايمني، آشكارساز بايد پيوسته به منبع تغذيه متصل باشد. همچنين بايد توضيح داده شود كه اگر خانه براي مدت طولاني خالي از سكنه است، يا هيچ منبع بالقوه توليد مونواكسيد كربن در حال حاضر وجود ندارد، آشكارساز ميتواند در اين بازه زماني خاموش باشد.
-5 -2 انديكاتورها
همه علائم سمعي و بصري كه ميتواند توسط آشكارساز توليد شود شامل تفاوت در حين راه اندازي اوليه و عمليات معمول، بايد براي كاربر توضيح داده شود. مفهوم تمامي سيگنالهاي هشدار خطا، شامل علامت ضعيف شدن باتري، در صورت مرتبط بودن، بايد با اقدام بعدي كه بايد انجام شود، با هم توضيح داده شود. سيگنال حالت هشدار و هر امكانات ريست كردني اهميت ويژهاي دارد و بايد به طور كامل به همراه اقدامات توصيه شده توضيح داده شود. بايد به كاربر توصيههايي در مورد تاخيرهاي داخلي در عملكرد دستگاه (آشكارساز) چه بين علائم صوتي و بصري، يا بين هشدار صوتي و اقدامات اجرايي داده شود.
-5 -3 هشدارها
توجه كاربر بايد به سمت ليستي از مواد تداخل كننده ممكن ذكر شده در دستورالعمل سازنده با يكديگر و اثرات احتمالي آنها بر روي حسگر، در كوتاه مدت و دراز مدت جلب شود. اگرچه بايد هشداري در مورد اينكه -تركيبات ديگري ميتواند در برخي لوازم خاص منزل اتفاق بيافتد كه منجر به اثرات مشابهي شود- داده شود.
بايد تاكيد شود كه غلظت بالاي دود تنباكو ممكن است منجر به اعلام هشدار شود. همچنين بايد به كاربر در مورد اينكه آشكارساز ممكن است به مختصر انتشار گاز اگزوز (مثلاً در هنگام استارت زدن يك وسيله) نيز واكنش نشان دهد، اطلاع رساني شود.
-5 -4 نگهداري
١۶
همه روشهاي معمول پيشنهادي توسط سازنده (شامل تست) بايد براي كاربر توضيح داده شود. بايد به كاربر اين آگاهي داده شود كه آشكارسازي كه در طي تست هاي معمول مردود شود بايد به نصاب يا فروشنده عودت داده شده يا تعويض شود.
-5 -5 طول عمر
به كاربر بايد در مورد توصيههاي سازنده در مورد طول عمر سنسور ، با قرار دادن نشانهاي بر روي دستگاه، به شكلي كه در حالت نصب نيز قابل رويت باشد، اطلاع رساني شود. لازم است به كاربر در مورد دستگاهي كه با باتري تغديه ميشود، در مورد طول عمر مورد انتظار باتري و علامت كم شدن باتري اطلاع رساني شود. روش مناسب تعويض باتري، شامل سايز و نوع باتري بايد توضيح داده شود.
-6 اقدامات اضطراري
اگر آشكارساز مونواكسيد كربن سيگنال هشداري را آغاز كند، توصيه ميشود كه اعمال زير به ترتيب انجام شود:
.1 آرامش خود را حفظ كرده و همه پنجرهها را باز كنيد تا ميزان تهويه افزايش يابد (مورد آ را ببينيد). تمام وسايل سوخت سوز را متوقف كرده و در صورت امكان از خاموش شدن آنها مطمئن شويد. .2 اگر آشكارساز همچنان، حتي پس از ريست كردن (در جاي مناسب) به هشدار دادن ادامه داد، ساختمان را تخليه كنيد درها و پنجرهها را در حالت باز رها كرده، و فقط متناوباً به ساختمان وارد شده و آشكارساز را ريست كنيد تا زماني كه هشدار متوقف شود (مورد ب را ببينيد). در ساختمان- هاي چند طبقه و داراي چندين متصرف مطمئن شويد كه به تمامي متصرفين در معرض خطر هشدار داده شده است.
.3 براي هر كسي كه دچار رنج اثرات ناشي از مسموميت گاز مونواكسيد كربن شده است، كمك پزشكي دريافت كنيد و اطلاع دهيد كه مشكوك به استنشاق مونواكسيد كربن است. .4 به يك مركز تعمير و نگهداري مناسب لوازم خانگي و يا خدمات پس از فروش تلفن كنيد، يا در مواقع لزوم با شماره تماس اضطراري مركز تامين كننده سوخت (مثلاً شركت گاز) و سازمان آتش نشاني(125) تماس بگيريد، تا منبع انتشار مونواكسيد كربن شناسايي و اصلاح شود. مگر اينكه دليل هشدار به طور واضح نادرست و الكي باشد (مورد پ را ببينيد)، مجدداً از وسيله سوخت سوز استفاده
١٧
نكنيد تا وقتي كه اين وسايل توسط فرد داراي صلاحيت (كارشناس مربوطه) مطابق با مقررات ملي چك و پاكسازي شود.
به علاوه موارد زير ممكن است عملكردهاي توصيه شده در بالا را اصلاح كند و در جايي كه مناسب باشد، در زمان نصب آشكارساز بايد مورد توجه قرار گيرد.
أ) بايد شناسايي شود كه افزايش نرخ تهويه ممكن است تحت شرايط خاص، در حقيقت منجر به سطوح بالاتري از غلظت مونواكسيد كربن در فضاي سرپوشيده (داخلي) شود . مثالي از چنين موردي در شرايط وجود آلودگي شديد ، به ويژه در هواي سرد است. بنابراين ممكن است شرايط فضاي باز به عنوان فاكتور راه انداز هشدار آشكارساز مونواكسيد كربن شود.
ب) هنگامي كه هشدار آغاز شد، متوقف كردن هشدار بايد به صورت متناوب انجام شود تا بررسي شود كه آيا غلظت مونواكسيد كربن به زير سطح هشدار برگشته است. براي انجام اين كار لازم است كه هر بار به محل مورد نظر وارد شد، لذا مراقبت شديد بايد صورت گيرد تا ريسك فردي حداقل گردد. ت) ممكن است منبع انتشار مونواكسيد كربن ديگري نيز وجود داشته باشد كه باعث تحريك آشكارساز و اعلام هشدار شده است، به عنوان مثال:
∙ مقدار زيادي دود تنباكو
∙ گاز شهري
∙ انتشار ناشي از دود آتش
هشدار ممكن است بر اثر تحريك مواد ديگري نيز باشد. برخي سنسورها ممكن است تنها به مواد خانگي مرسوم حساس باشند، مانند حلال. دستورالعملهاي تهيه شده توسط سازنده بايد مشخص كند كه چه موادي ممكن است منجر به اعلام هشدار شود.
ث) شرايط خاص ميتواند منجر به قرار گرفتن در معرض انتشار گاز CO از ساختمانهاي همسايه شود. به ويژه در ساختمانهاي چند طبقه و داراي چندين متصرف. به خصوص مشكلات خاصي ممكن است در شرايطي مثل مكانهايي كه دودكش مشترك دارند، و يا دودكشهايي كه به صورت استاندارد اجرا نشده است كه ميتواند منجر به انتشار مونواكسيد كربن از هر جاي ديگر ساختمان شود. چنين شرايطي بايد در هنگام نصب آشكارساز به طور كامل بررسي شود.
ج) از آنجا كه توقف هشدار ممكن است نه به خاطر پايين آمدن سطح مونواكسيد كربن محيط، بلكه به خاطر تخليه باتري باشد، لذا بايد مراقبت لازم در مورد آشكارسازهاي داراي باتري صورت گيرد. در
١٨
هنگام ورود مجدد به محل، بايد عملكرد صحيح آشكارساز تاييد شود. اگر نشانه مناسبي بدست نيامد، ساختمان بايد مجدداً تخليه شده و ابزار ديگري براي بررسي غلظت مونواكسيد كربن استفاده شود تا عدم وجود خطر تاييد شود. ممكن است اين شرايط با تعويض باتري به سادگي محقق شود.
دانلود فایل pdf مقاله : Zavabet-Detector-Monoxin
