پوشش ضد حریق یا پوشش مقاوم در برابر حریق، ماده‌ای است که برای محافظت از سازه‌ها و اجزای ساختمان در برابر آتش و حرارت بالا استفاده می‌شود. این پوشش‌ها با ایجاد یک لایه عایق حرارتی، از انتقال حرارت به سازه جلوگیری کرده و زمان مقاومت آن را در برابر آتش افزایش می‌دهند.

انواع پوشش ضد حریق

 

پوشش‌های ضد حریق بر اساس مواد تشکیل‌دهنده و نحوه اجرا به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند:

پوشش‌های معدنی ضد جریق

• این نوع پوشش‌ها از مواد معدنی مانند سیمان، گچ، ورمیکولیت و پرلیت تشکیل شده‌اند.
• به صورت پاششی روی سطوح اجرا می‌شوند یا با استفاده از روش‌های دیگر مانند تخته‌های پیش‌ساخته.
• مقاومت بالایی در برابر حرارت دارند و برای سازه‌های فلزی و بتنی مناسب هستند.

پوشش‌های منبسط شونده (رنگ‌های ضد حریق)

این نوع پوشش‌ها در اثر حرارت منبسط شده و یک لایه عایق ضخیم ایجاد می‌کنند. به صورت رنگ روی سطوح اجرا می‌شوند برای محافظت از سازه‌های فلزی و چوبی مناسب هستند. اما بیشتر برای محافظت از سازه‌های فلزی استفاده می‌شوند.

صفحات ضد حریق

• این نوع پوشش‌ها از موادی مانند گچ، سیمان و الیاف معدنی تشکیل شده‌اند.
• به صورت صفحات پیش‌ساخته روی سطوح نصب می‌شوند.
• اجرای سریع و آسانی دارند و برای محافظت از دیوارها، سقف‌ها و کف‌ها مناسب هستند.

کاربرد پوشش ضد حریق

 

پوشش‌های ضد حریق در موارد زیر کاربرد دارند:

حفاظت از سازه‌های فلزی با پوشش های ضد حریق

سازه‌های فلزی در برابر حرارت بالا مقاومت خود را از دست می‌دهند و فرو می‌ریزند.
پوشش‌های ضد حریق با ایجاد یک لایه عایق حرارتی، از گرم شدن سازه فلزی جلوگیری می‌کنند.

حفاظت از سازه‌های بتنی

بتن در برابر حرارت بالا ترک می‌خورد و خرد می‌شود.

پوشش‌های ضد حریق با ایجاد یک لایه عایق حرارتی، از آسیب دیدن بتن جلوگیری می‌کنند.

حفاظت از کابل‌ها و لوله‌ها

 

کابل‌ها و لوله‌ها در اثر حرارت بالا آسیب می‌بینند و عملکرد خود را از دست می‌دهند. پوشش‌های ضد حریق با ایجاد یک لایه عایق حرارتی، از آسیب دیدن کابل‌ها و لوله‌ها جلوگیری می‌کنند.

حفاظت از درب‌ها و پنجره‌ها

درب‌ها و پنجره‌های ضد حریق با ایجاد یک مانع در برابر آتش، از گسترش حریق جلوگیری می‌کنند.

 

ضوابط سازمان آتش نشانی و NFPA برای پوشش ضد حریق

 

سازمان آتش نشانی 

سازمان آتش نشانی هر شهر، مقررات و استانداردهای خاص خود را برای پوشش‌های ضد حریق دارد.
این مقررات معمولاً بر اساس نوع ساختمان، نوع کاربری و میزان خطر حریق تعیین می‌شوند.

NFPA (انجمن ملی حفاظت از حریق)

NFPA استانداردهای جامعی را برای پوشش‌های ضد حریق ارائه می‌دهد.

رعایت این استانداردها برای اطمینان از عملکرد صحیح پوشش‌های ضد حریق ضروری است.

نکات مهم:

انتخاب نوع پوشش ضد حریق مناسب، بستگی به نوع سازه، نوع کاربری و میزان خطر حریق دارد.

اجرای پوشش ضد حریق باید توسط افراد متخصص و با رعایت استانداردهای مربوطه انجام شود

بازرسی و نگهداری دوره‌ای پوشش‌های ضد حریق برای اطمینان از عملکرد صحیح آن‌ها ضروری است.

با رعایت این نکات، می‌توان از عملکرد صحیح پوشش‌های ضد حریق در هنگام وقوع حریق اطمینان حاصل کرد و از خسارات جانی و مالی جلوگیری نمود.

 

موارد ممنوعه پوشش ضد حریق

 

در رابطه با ممنوعیت‌های پوشش ضد حریق، مواردی وجود دارد که باید به آنها توجه کنید:

1. ممنوعیت استفاده از مواد ناسازگار:

استفاده از پوشش‌های ضد حریق که با مواد سازنده سازه اصلی ناسازگار هستند، ممنوع است. این ناسازگاری می‌تواند منجر به خوردگی، تخریب و کاهش عمر مفید سازه شود.
به عنوان مثال، استفاده از پوشش‌های ضد حریق اسیدی بر روی سازه‌های فلزی بدون در نظر گرفتن تمهیدات لازم، می‌تواند باعث خوردگی فلز شود.

2. ممنوعیت استفاده از مواد سمی و مضر:

استفاده از پوشش‌های ضد حریق که در هنگام حریق، گازهای سمی و مضر تولید می‌کنند، ممنوع است. این گازها می‌توانند سلامت افراد را به خطر اندازند.
پوشش‌های ضد حریق باید دارای گواهینامه‌های استاندارد و ایمنی باشند که نشان دهنده عدم وجود مواد مضر در آنها است.

3. ممنوعیت استفاده از پوشش‌های غیراستاندارد:

استفاده از پوشش‌های ضد حریق که فاقد استانداردهای لازم هستند، ممنوع است. این پوشش‌ها ممکن است در هنگام حریق، عملکرد مناسبی نداشته باشند و منجر به گسترش آتش شوند.
پوشش‌های ضد حریق باید دارای گواهینامه‌های استاندارد از سازمان‌های معتبر مانند NFPA باشند.

4. ممنوعیت استفاده در مکان‌های نامناسب:

استفاده از پوشش‌های ضد حریق در مکان‌هایی که شرایط محیطی نامناسبی دارند، مانند مکان‌های با رطوبت بالا یا مواد شیمیایی خورنده، ممنوع است.
این شرایط می‌توانند باعث کاهش عمر مفید پوشش و کاهش عملکرد آن در هنگام حریق شوند.

5. ممنوعیت عدم رعایت ضوابط سازمان آتش‌نشانی:

عدم رعایت ضوابط و مقررات سازمان آتش‌نشانی در مورد استفاده از پوشش‌های ضد حریق، ممنوع است.
سازمان آتش‌نشانی هر شهر، مقررات و استانداردهای خاص خود را برای پوشش‌های ضد حریق دارد که باید رعایت شوند.

نکات مهم:

قبل از استفاده از هر نوع پوشش ضد حریق، باید از استاندارد بودن و مناسب بودن آن برای شرایط مورد نظر اطمینان حاصل کرد.
اجرای پوشش ضد حریق باید توسط افراد متخصص و با رعایت استانداردهای مربوطه انجام شود.
همواره آخرین نسخه از استانداردهای ملی و بین المللی را برای طراحی و اجرای سیستم ها مورد استفاده قرار دهید.

×××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××

*****************************************************************************************