سیستمهای اعلام حریق و اطفا حریق امروزه از الزامات سازمان آتش نشانی برای ایمن سازی ساختمانهای نوساز و حتی قدیمی میباشد
سیستمهای اعلام حریق و اطفاء حریق در سال های اخیر بسیار متحول شدهاند به طوری که در صورت انتخاب تجهیزات آتش نشانی مناسب هرگونه حریق پیش از گسترش و در بدو شروع کنترل و خاموش شده و تا حد زیادی ایمنی ساختمانها را تامین کرده و نیاز به عملیات سازمان آتش نشانی را کاهش میدهد.
در این مقاله مروری کلی بر سیستم اعلام حریق و اطفاء حریق مورد تایید سازمان آتش نشانی و عضو وندور لیست سازمان آتش نشانی این سازمان خواهیم داشت.
تعریف سیستمهای اعلام حریق
تحقیقات علمی ثابت کرده است که دقایق اولیه آغاز حریق بسیار مهم بوده و کنترل حریق در این دقایق میتواند از خسارات جانی و مالی بسیار گستردهای پیشگیری کند.
اما آتش سوزی به طور کلی یک حادثه بوده و زمان از پیش تعیین شدهای ندارد.
از این رو نصب سیستم اعلام حریق مناسب با پروژه ساختمانی مد نظر اهمیت بسیار زیادی دارد میتواند با هشدار به موقع و آگاه ساختن ساکنین و مراکز آتش نشانی جان بسیاری از افراد را نجات دهد
اولین نوع سیستمهای اعلام حریق تنها شستیهای اعلام حریق نصب شده در نقاط مختلف ساختمان بود که در صورت بروز حریق توسط افراد حاضر در محل فعال میشد اما اگر افراد در حریق گرفتار شده و فاصله زیادی با شستی داشته باشند یا متوجه حریق نشده باشند و یا اینکه در زمان آتش سوزی فردی حصور نداشت ، اعلام حریق انجام نمیشد و ایمنی پایینی داشت.
انواع سیستم اعلام حریق
در سادهترین حالت ممکن سیستمهای اعلام حریق تنها از یک سنسور تکی تشکیل شده است که هنگام بروز شرایط آتش سوزی چراغ چشمک زن و یا آژیر آن به صدا در میآید این نوع سیستم اعلام حریق برای ساختمانهای امروزی و آپارتمانها کاربرد خاصی ندارد.
در آپارتمانها و ساختمانهای بزرگ باید سنسورها و دتکتورهای اعلام حریق بر اساس ابعاد و مساحت اتاقها راهروها و مسیرهای عبور و مرور در نقاط مختلف ساختمان نصب شده و هنگام بروز حریق نیاز است که تمامی ساختمان یا حداقل طبقه دچار حریق تخلیه شود. یعنی اعلام حریق نیاز است که در تمامی ساختمان یا حداقل در دفتر مدیریت ساختمان به صدا در بیاید به این نوع سیستمها سیستمهای اعلام حریق مرکزی میگویند
سیستمهای اعلام حریق اتوماتیک و مرکزی که فرایند تشخیص بروز حریق و اعلام آن را انجام میدهند وظایف و امکانات زیر را دارند:
- فعال بودن سنسورهای اعلام حریق در تمامی لحظهها و رصد شرایط محیط به صورت مداوم
- در صورت اعلام حریق از سوی دتکتورها آژیر خطر به صدا در بیاید
- تماس خودکار با آتش نشانی
- فعال کردن سیستم اطفا حریق
تقسیم بندی سیستم های اعلام حریق مرکزی
سیستمهای اعلام حریق را بر اساس کاربرد و امکانات دستهبندیهای مختلفی تقسیم میکنند.
سیستمهای اعلام حریق کانونشنال
سیستمهای اعلام حریق متعارف یا کانونشنال به صورت زون بندی نصب میشوند و محل بروز حریق بر اساس زونها اعلام میشود
سیستمهای اعلام حریق آدرس پذیر
این سیستمهای اعلام حریق یک پنل کنترل اصلی دارند که آدرس تمام دتکتورهای دود و حرارت در آن درج شده است و در صورت اعلام حریق یتوان از طریق این پنل کنترل محل دقیق بروز حریق را تشخیص داد.
اجزای سیستمهای اعلام حریق
سیستمهای اعلام حریق از جزای مختلفی تشکیل شدهاند که هر کدام وظیفه خاصی را بر عهده دارند این اجزا شامل
- سنسورها و دیتکتورهای اعلام حریق
- شستی اعلام حریق
- پنل کنترل مرکزی
- آژیر اعلام حریق
سیستم اطفا حریق
به تجهیزات خاموش کننده آتش نشانی گفته میشود که انواع زیادی دارد
زیرا باید بر اساس نوع حریقی که ممکن است در ساختمان رخ دهد و پتانسیل حریق موجود در محیط ماده خاموش کننده انتخاب شود
همچنین نوع سیستم اطفا حریق باید بر اساس نیاز و حساسیت محیط پتانسیل بروز عرق و تعداد واحدهای مسکونی تعداد افراد حاضر در محیط مساحت و زیربنا و غیره انتخاب شود
سیستمهای اطفا حریق به طور کلی به سیستم حریق دستی و اتومات تقسیم میشود
سیستمهای اطفا حریق دستی
سیستمهای دستی برای مقابله با حریق نیاز به وجود امور آتشنشانی یا نیروی آموزش دیده دارند مانند
- کپسولهای آتشنشانی
- توپهای آتش نشانی
- پتوهای آتش نشانی
حتی سیستمهای اطفا حریقی که باید با کمک شلنگ آتش نشانی ماده خاموش کننده را وی حریق پاشید از نوع دستی حساب میشود
سیستم اطفا حریق اتوماتیک یا خودکار
این نوع سیستم اطفا حریق بدون نیاز به حضور افراد و به طور خودکار آتش را خاموش میکند
که این نوع سیستمها نیز یا به صورت اتوماتیک فعال میشوند و یا به صورت دستی
انواع سیستمهای اطفا حریق اتوماتیک میتوان به سیستم اطفا حریق مه پاش ، ورتکس ، اسپرینکلر، آیروسل یا پودری و فوم
**************************
