پوشش‌های معدنی پاششی محافظ در برابر آتش، به عنوان یکی از روش‌های مؤثر حفاظت از سازه‌های فولادی در برابر حریق، نقش حیاتی در افزایش ایمنی ساختمان‌ها ایفا می‌کنند. این پوشش‌ها با ایجاد یک لایه عایق حرارتی، از انتقال حرارت به فولاد جلوگیری کرده و زمان مقاومت آن را در برابر آتش افزایش می‌دهند.

1. مواد تشکیل‌دهنده و عملکرد:

پوشش‌های معدنی پاششی معمولاً از ترکیب مواد معدنی مانند ورمیکولیت، پرلیت، سیمان، گچ و الیاف معدنی تشکیل می‌شوند. این مواد در اثر حرارت، واکنش‌های شیمیایی و فیزیکی نشان داده و لایه‌ای عایق و متخلخل ایجاد می‌کنند که از انتقال حرارت به فولاد جلوگیری می‌کند.

2. مزایای استفاده از پوشش‌های معدنی پاششی:

 
• مقاومت بالا در برابر حرارت: این پوشش‌ها می‌توانند در برابر دماهای بسیار بالا مقاومت کنند و زمان مقاومت سازه فولادی در برابر آتش را افزایش دهند.

 

• اجرای آسان و سریع: پوشش‌های معدنی پاششی به راحتی و با استفاده از دستگاه‌های پاشش، روی سطوح فولادی اجرا می‌شوند.

 

• قابلیت اجرا روی سطوح پیچیده: این پوشش‌ها قابلیت اجرا روی سطوح پیچیده و غیرقابل دسترس را دارند.

 

• عایق حرارتی و صوتی: پوشش‌های معدنی پاششی علاوه بر مقاومت در برابر آتش، عایق حرارتی و صوتی نیز هستند.

 

• مقاومت در برابر ضربه و رطوبت: برخی از پوشش‌های معدنی پاششی مقاومت خوبی در برابر ضربه و رطوبت دارند.

 

• عدم تولید گازهای سمی: این پوشش‌ها در هنگام حریق، گازهای سمی تولید نمی‌کنند.

3. کاربردهای پوشش‌های معدنی پاششی:

 
• حفاظت از سازه‌های فولادی در ساختمان‌های بلند، صنعتی، تجاری و مسکونی

 

• حفاظت از تیرها، ستون‌ها، خرپاها و سایر اجزای سازه فولادی

 

• حفاظت از کابل‌ها و لوله‌های فولادی در برابر حریق

 

• حفاظت از تونل‌ها و پل‌ها در برابر حریق

4. دستورالعمل‌های نصب و اجرا:

 
• آماده‌سازی سطح: قبل از اجرای پوشش، سطح فولاد باید از هرگونه آلودگی، زنگ‌زدگی و رنگ‌های قدیمی پاک شود.

 

• اجرای پرایمر: برای افزایش چسبندگی پوشش به سطح فولاد، از پرایمر مناسب استفاده می‌شود.

 

• پاشش پوشش: پوشش معدنی با استفاده از دستگاه‌های پاشش، به صورت یکنواخت روی سطح فولاد اجرا می‌شود.

 

• ضخامت پوشش: ضخامت پوشش باید بر اساس الزامات استانداردها و محاسبات مهندسی تعیین شود.

 

• خشک شدن پوشش: پس از اجرای پوشش، باید زمان کافی برای خشک شدن آن در نظر گرفته شود.

 

• بازرسی و کنترل کیفیت: پس از اجرای پوشش، باید بازرسی‌های لازم برای اطمینان از کیفیت و ضخامت مناسب آن انجام شود.

5. استانداردها و ضوابط:

 
• استانداردهای ملی و بین‌المللی مختلفی در زمینه پوشش‌های معدنی پاششی محافظ در برابر آتش وجود دارد که رعایت آن‌ها ضروری است.

 

• سازمان آتش‌نشانی هر شهر ضوابط و مقررات خاص خود را در این زمینه دارد.

استانداردها و ضوابط در زمینه پوشش‌های معدنی پاششی محافظ در برابر آتش، مجموعه‌ای از مقررات و دستورالعمل‌ها هستند که هدف از آن‌ها، اطمینان از عملکرد صحیح و ایمن این پوشش‌ها در هنگام وقوع حریق است. این استانداردها و ضوابط، الزامات مربوط به طراحی، نصب، اجرا، بازرسی، آزمایش و نگهداری پوشش‌های معدنی پاششی را مشخص می‌کنند.

استانداردهای ملی و بین‌المللی:

 
• مقررات ملی ساختمان ایران:
   
  • مبحث سوم این مقررات به حفاظت ساختمان‌ها در برابر حریق اختصاص دارد و الزامات مربوط به سیستم‌های حفاظت در برابر حریق، از جمله پوشش‌های معدنی پاششی، را مشخص می‌کند.

 

• استاندارد NFPA 221
   
  • این استاندارد توسط انجمن ملی حفاظت از حریق آمریکا (NFPA) تدوین شده و الزامات مربوط به پوشش‌های ضد حریق را مشخص می‌کند.

 

• استانداردهای سازمان آتش‌نشانی:
   
  • سازمان آتش‌نشانی هر شهر، ضوابط و مقررات خاص خود را برای نصب و اجرای پوشش‌های معدنی پاششی در ساختمان‌ها دارد.

 

• استاندارد EN 13381 و ISIRI 12055-1:
   
  • استاندارد EN 13381 در سطح بین‌المللی به بررسی و تعیین روش‌های آزمایش و ارزیابی مقاومت در برابر آتش مواد و پوشش‌های محافظ می‌پردازد.

   

  • استاندارد ISIRI 12055-1 نیز به‌طور خاص به کاربردهای ملی و محلی ایران می‌پردازد.

مهم‌ترین جنبه‌های استانداردها و ضوابط:

 
• مواد تشکیل‌دهنده:
   
  • استانداردها، الزامات مربوط به کیفیت و مشخصات فنی مواد مورد استفاده در پوشش‌های معدنی پاششی را مشخص می‌کنند.

 

• ضخامت پوشش:
   
  • ضخامت پوشش باید بر اساس الزامات استانداردها و محاسبات مهندسی تعیین شود.

   

  • نحوه محاسبه ضخامت پوشش ضد حریق و زمان مقاومت، مطابق مبحث سوم مقررات ملی ساختمان برای سازه مورد نظر بر اساس کاربری ساختمان، تعداد طبقات، مساحت و ارتفاع آن تعیین میگردد.

 

• روش اجرا:
   
  • استانداردها، دستورالعمل‌های مربوط به آماده‌سازی سطح، اجرای پرایمر، پاشش پوشش و خشک شدن آن را مشخص می‌کنند.

 

• بازرسی و کنترل کیفیت:
   
  • استانداردها، الزامات مربوط به بازرسی و کنترل کیفیت پوشش‌های معدنی پاششی را مشخص می‌کنند تا از عملکرد صحیح آن‌ها در هنگام وقوع حریق اطمینان حاصل شود.

 

• مقاومت در برابر حریق:
   
  • طبق EN 13381، مقاومت حرارتی پوشش‌ ضد حریق باید به‌گونه‌ای باشد که دمای سازه از حد بحرانی فراتر نرود.

 

• دوام و پایداری:
   
  • ضوابط مربوط به خواص فیزیکی، مکانیکی، حرارتی و دوام پوشش ها را تعیین میکند.

 

• الزامات مربوط به اتصالات مکانیکی:
   
  • استاندارد ها و ضوابط در خصوص نیاز یا عدم نیاز به اتصالات مکانیکی پوشش ها نیز توضیحاتی ارائه میدهد.

 

• سازگاری با سایر پوشش‌ها:
   
  • چگونگی سازگاری محصول با پوشش های ضد زنگ نیز در استاندارد ها و ضوابط توضیح داده شده است.

نکات مهم:

 
• رعایت استانداردها و ضوابط، نقش حیاتی در حفظ ایمنی ساختمان‌ها و اماکن مختلف ایفا می‌کند.

  استانداردها و ضوابط در زمینه پوشش‌های معدنی پاششی محافظ در برابر آتش، مجموعه‌ای از مقررات و دستورالعمل‌ها هستند که هدف از آن‌ها، اطمینان از عملکرد صحیح و ایمن این پوشش‌ها در هنگام وقوع حریق است. این استانداردها و ضوابط، الزامات مربوط به طراحی، نصب، اجرا، بازرسی، آزمایش و نگهداری پوشش‌های معدنی پاششی را مشخص می‌کنند.

  استانداردهای ملی و بین‌المللی:

   
  • مقررات ملی ساختمان ایران:
     
    • مبحث سوم این مقررات به حفاظت ساختمان‌ها در برابر حریق اختصاص دارد و الزامات مربوط به سیستم‌های حفاظت در برابر حریق، از جمله پوشش‌های معدنی پاششی، را مشخص می‌کند.

   

  • استانداردهای سازمان آتش‌نشانی:
     
    • سازمان آتش‌نشانی هر شهر، ضوابط و مقررات خاص خود را برای نصب و اجرای پوشش‌های معدنی پاششی در ساختمان‌ها دارد.

   

  • استاندارد EN 13381 و ISIRI 12055-1:
     
    • استاندارد EN 13381 در سطح بین‌المللی به بررسی و تعیین روش‌های آزمایش و ارزیابی مقاومت در برابر آتش مواد و پوشش‌های محافظ می‌پردازد.

     

    • استاندارد ISIRI 12055-1 نیز به‌طور خاص به کاربردهای ملی و محلی ایران می‌پردازد.

  مهم‌ترین جنبه‌های استانداردها و ضوابط:

   
  • مواد تشکیل‌دهنده:
     
    • استانداردها، الزامات مربوط به کیفیت و مشخصات فنی مواد مورد استفاده در پوشش‌های معدنی پاششی را مشخص می‌کنند.

   

  • ضخامت پوشش:
     
    • ضخامت پوشش باید بر اساس الزامات استانداردها و محاسبات مهندسی تعیین شود.

     

    • نحوه محاسبه ضخامت پوشش ضد حریق و زمان مقاومت، مطابق مبحث سوم مقررات ملی ساختمان برای سازه مورد نظر بر اساس کاربری ساختمان، تعداد طبقات، مساحت و ارتفاع آن تعیین میگردد.

   

  • روش اجرا:
     
    • استانداردها، دستورالعمل‌های مربوط به آماده‌سازی سطح، اجرای پرایمر، پاشش پوشش و خشک شدن آن را مشخص می‌کنند.

   

  • بازرسی و کنترل کیفیت:
     
    • استانداردها، الزامات مربوط به بازرسی و کنترل کیفیت پوشش‌های معدنی پاششی را مشخص می‌کنند تا از عملکرد صحیح آن‌ها در هنگام وقوع حریق اطمینان حاصل شود.

   

  • مقاومت در برابر حریق:
     
    • طبق EN 13381، مقاومت حرارتی پوشش‌ ضد حریق باید به‌گونه‌ای باشد که دمای سازه از حد بحرانی فراتر نرود.

   

  • دوام و پایداری:
     
    • ضوابط مربوط به خواص فیزیکی، مکانیکی، حرارتی و دوام پوشش ها را تعیین میکند.

   

  • الزامات مربوط به اتصالات مکانیکی:
     
    • استاندارد ها و ضوابط در خصوص نیاز یا عدم نیاز به اتصالات مکانیکی پوشش ها نیز توضیحاتی ارائه میدهد.

   

  • سازگاری با سایر پوشش‌ها:
     
    • چگونگی سازگاری محصول با پوشش های ضد زنگ نیز در استاندارد ها و ضوابط توضیح داده شده است.

  نکات مهم:

   
  • رعایت استانداردها و ضوابط، نقش حیاتی در حفظ ایمنی ساختمان‌ها و اماکن مختلف ایفا می‌کند.

   

  • برای طراحی، نصب و نگهداری پوشش‌های معدنی پاششی، باید از متخصصان مجرب و دارای صلاحیت استفاده شود.

   

  • همواره آخرین نسخه از استانداردهای ملی و بین‌المللی را برای طراحی و اجرای سیستم‌ها مورد استفاده قرار دهید.

    با رعایت این استانداردها و ضوابط، می‌توان از عملکرد صحیح و مؤثر پوشش‌های معدنی پاششی در هنگام وقوع حریق اطمینان حاصل کرد و از خسارات جانی و مالی جلوگیری نمود.

 
• انتخاب نوع پوشش مناسب، بستگی به نوع سازه، شرایط محیطی و الزامات استانداردها دارد.

 

• اجرای پوشش باید توسط افراد متخصص و با رعایت دستورالعمل‌های تولیدکننده انجام شود.

 

• بازرسی و نگهداری دوره‌ای پوشش برای اطمینان از عملکرد صحیح آن ضروری است.

با رعایت این دستورالعمل‌ها و استانداردها، می‌توان از عملکرد مؤثر پوشش‌های معدنی پاششی در هنگام حریق اطمینان حاصل کرد و از خسارات جانی و مالی جلوگیری نمود.