ضوابظ آتش نشانی برای ساخت و گرفتن پایان کار ساختمان به صورت جزء به جزء تمامی مراحل مختلف ساخت و بهره برداری مانند زمان طراحی ساختمان ، ساخت و بازدید های پس از ساخت (جهت دریافت پایان کار و تاییدیه آتش نشانی) را در بر می گیرد. همچنین ضوابط اعلام حریق (جهت نصب سیستم اعلام حریق مناسب)، ضوابط اطفا حریق ( انتخاب و نصب سیستم اطفا حریق اتوماتیک یا کپسول های آتش نشانی مناسب )، ضوابط درب ضد حریق، ضوابط آسانسور آتش نشانی ، ضوابط اگزاست فن پارکینگ ها و… از سر فصل های مربوط به این دستورالعمل می باشد.

 

روال کار دریافت دستورالعمل آتش نشانی چیست ؟
جهت دریافت دستورالعمل آتش نشانی باید چه مدارکی ارائه دهیم ؟

 

دریافت دستورالعمل آتش نشانی در صورتی که ساختمان مد نظر شما مشمول تاییدیه سازمان آتش نشانی باشد به این صورت است که شما باید به عنوان سازنده پیمانکار یا نماینده آنان به دفاتر خدمات الکترونیک شهر راجعه کرده و نقشه‌های فاز ۱ معماری را برای سازمان آتش نشانی از طریق کارتابل الکترونیکی ارسال کنید پس از آن کارشناس سازمان آتش نشانی دستورالعمل مرتبط به ساختمان شما را برای شما تهیه و ارسال می‌کند این دستورالعمل شامل نکاتی در مورد مراحل ساخت، ایمنی ساختمان و نصب سیستم‌های اعلام حریق ، سیستم‌های اطفا حریق و تجهیزات آتش نشانی مورد نیاز ساختمان می‌باشد و حتماً باید در مراحل اولیه دریافت مجوز ساخت و ساز، از سازمان آتش نشانی این دستورالعمل را دریافت کنید. تا بعداً به مشکل نخورید دستورالعمل آتش نشانی برای هر ساختمان به صورت یکتا صادر می‌شود.

دستورالعمل آتش نشانی شامل چه نکاتی می‌باشد و چرا باید پیش از شروع ساخت و ساز آن را دریافت کرد
کارشناس سازمان آتش نشانی با بررسی نقشه‌های فاز ۱ پروژه و عناصر ساختاری مانند استحکام دیوارها عرض راهروها نیاز به مسیرهای سه گانه خروج فضاهای امن و غیره دستورالعمل آتش نشانی اختصاصی شما را صادر می‌کند

مواردی که کارشناس ساخت سازمان آتش نشانی ه آن توجه می‌کند شامل ایمنی ساخت و ساز ررسی پوشش‌های مقاوم به حریق که برای ساختمان‌های با اسکلت فلزی الزامی است ضوابط اعلام حریق مرتبط و سیستم اعلام حریق مناسب سیستم اطفاع حریق مناسب مچنین سیستم‌های اگزاست و تهویه دود خصوصاً در پارکینگ‌ها برق اضطراری آسانسور مورد تایید سازمان آتش نشانی و رعایت ضوابط فضای امن ی‌باشد

 

استانداردهای آتش نشانی که بر اساس آن دستورالعمل آتش نشانی صادر می‌شود کدامند ؟

 

باید بدانید که صدور دستورالعمل آتش نشانی به دلخواه کارشناس آتش نشانی نبوده و مواردی که در این دستورالعمل وارد می‌شود غیر قابل تغییر است

دستورالعمل آتش نشانی بر اساس استانداردهای زیر تدوین می‌گردد

ضوابط آتش نشانی
مقررات ملی ساختمان بخش سوم حفاظت ساختمان در برابر حریق
استانداردهای بین المللی آتش نشانیNFPA و BSI

دستورالعمل آتش نشانی ساختمان و گرفتن تاییدیه آتش نشانی

از آنجایی که صدور دستورالعمل آتش نشانی جهت ایمنی ساختمان در مواجهه با حریق می‌باشد و به مسائل فنی مهندسی و ایمنی مربوط است که مسلماً پس از پایان کار ساختمان قابل اجرا نبوده و یا با تخریب و تغییر اساسی در ساختمان ابل اجرا می‌باشد رعایت دستورالعمل آتش نشانی هنگام ساخت ساز اجباری است و در صورت بروز هرگونه تخلف هنگام دریافت تاییدیه آتش نشانی به مشکل می‌خورید
شرکت مشاوره آتش نشانی ناردیس ویرا ا بهره‌گیری از کادر فنی ماهر و بهترین مهندسان این زمینه با بررسی و تحلیل دقیق بندهای دستورالعمل آتش نشانی شرح اجرای دستورالعمل‌ها را به اطلاع کارفرما و پیمانکار می‌رساند و همچنین اخذ تاییدیه آتش نشانی جهت پایان کار ساختمان را پیگیری می‌کند

گرفتن تاییدیه آتش نشانی یکی از الزامات جهت دریافت پایان کار و صادر شدن سند ملکی معتبر می باشد. جهت دریافت تاییدیه آتش نشانی باید از اولین مراحل ساخت و ساز، یعنی نقشه کشی و طراحی اقدامات لازم را انجام دهید.

ابتدا در مرحله نقشه کشی، نقشه معماری ساختمان که نهایی شده است را برای سازمان آتش نشانی منطقه خود بفرستید تا تاییدیه نقشه های اولیه را از نظر ایمنی دریافت نمایید. پس از این مرحله دیگر شما نمی توانید بدون دریافت تاییدیه مجدد در نقشه های کنونی تغییری ایجاد کنید. و البته دوباره کاری در تاییدیه نقشه های ساختمان زمان و هزینه اضافه برای شما خواهد داشت.

در این مرحله نقشه ساختمان از نظر راهرو ها، مسیرهای سه گانه خروج، فضای امن یا مکانی که هنگام بروز حادثه امن تر است و…  بررسی می شود. در نهایت یک دستورالعمل اختصاصی برای ساختمان مد نظر شما ، براساس نقشه های تحویل داده شده صادر خواهد شد.

 

آیا ممکن است برای یک پروژه ساختمانی چندین دستورالعمل آتش نشانی صادر می شود؟

 

در حالت کلی اگر نقشه های ساختمان، کاربری و موارد دیگر در حین اجرا و ساخت تغییر نکند، خیر!

اما تغییر کاربری، جواز، تغییر در مساحت، تعداد طبقات و به طور کلی تغییر در نقشه های ساختمان نیاز به دریافت مجوز و دستور العمل جدید دارد. یعنی باید مستندات ساختمان را مجددا برای کارشناسان سازمان آتش نشانی ارسال کنید و ایشان پس از بررسی های لازم و تایید اولیه، دستورالعمل جدید نیز برای شما صادر می کنند.

در نهایت آخرین دستورالعمل صادر شده، براساس تاریخ درج شده در دستورالعمل، معیار سازمان آتش نشانی در مراحل بعدی ساخت و ساز می باشد.

دستورالعمل آتش نشانی یا جزئی از فرم کنترل فنی عوارضی صادر شده برای ساختمان شما می باشد و یا اینکه همراه با جواز ساختمان به شما ارائه می شود.

البته برای دریافت دستورالعمل صادر شده از طرف سازمان آتش نشانی می توانید از دفاتر خدمات الکترونیکی که تشکیل پرونده داده اید نیز اقدام کنید. که از این روش راحت تر می توانید به آخرین دستورالعمل صادر شده دسترسی داشته باشید.

در هر ساختمان و پروژه ساختمانی در صورت بروز تغییرات در ساختمان و پروژه نیاز است که دستورالعمل آتش نشانی جدیدی صادر شود و در صورت عدم اطلاع سازمان آتش نشانی نسبت به تغییرات جدید شما مسئول مشکلات بعدی که ممکن است پیش بیاید هستید
تغییراتی که باید به اطلاع سازمان آتش نشانی برسد از جمله موارد زیر است
تغییر در نقشه ساختمان حتی به صورت جزئی

تغییر کاربری ساختمان یرا ساختمان‌های اداری تجاری و مسکونی باید تحت ضوابط آتش نشانی خاصی برای آنها دستورالعمل صادر شود

تغییر در مساحت یا تعداد طبقات

تغییر در ضوابط سازمان آتش نشانی که باعث می‌شود برای ساختمان‌ها دستورالعمل‌های جدیدی اعمال شود مطابق با استانداردهای جدید
تغییر در سیستم‌های علام حریق سیستم‌های اطفاع حریق اگزاست دود و تجهیزات آتش نشانی ی‌تواند باعث تغییر در دستورالعمل تش‌نشانی شود که این مورد توسط شرکت مشاوره آتش نشانی طرف قرارداد شما باید پیگیری شود
نیازهای خاص پروژه ممکن است در دستورالعمل آتش نشانی تغییراتی ایجاد کند مثلاً کارخانجات تولید مواد شیمیایی
کدام دستورالعمل آتش نشانی ر پایان پروژه معیار قرار می‌گیرد

اولویت اجرای دستورالعمل‌های آتش نشانی بر اساس تاریخ صدور آنها می‌باشد و آخرین دستورالعمل صادر شده معیار اخذ تاییدیه آتش نشانی می‌باشد ضمن اینکه ممکن است دستورالعمل جدید برای اصلاح بخشی از دستورالعمل‌های قبلی صادر شده باشد و قسمتی از دستورالعمل‌های قبلی نیز همچنان به قوت خود باقی باشد

 

دستورالعمل آتش نشانی ساختمان

دستورالعمل آتش نشانی شامل چه مواردی می باشد ؟

 

مفاد دستورالعمل سازمان آتش نشانی برای ساختمان شما موارد خاصی را در بر می گیرد:

1- این دستورالعمل طی پنجاه تا 70 بند صادر می شود.

2- شما نمی توانید هیچ کدام از موارد و مفاد دستورالعمل آتش نشانی را نادیده بگیرید و در صورت بروز هر گونه تخلف و عدم تطابق ، نمی توانید تاییدیه آتش نشانی را در انتهای پروژه دریافت کنید که مسلما هزینه و خسارت بیشتری به پروژه شما وارد خواهد کرد.

3- بهتر است که دستور العمل آتش نشانی را با کمک شرکت های مشاوره آتش نشانی مورد تایید سازمان آتش نشانی بررسی کنید. زیرا ممکن است که موارد بیان شده تخصصی در حوزه فنی مهندسی و ایمنی حریق باشد و در تفسیر و درک آن دچار اشتباه شوید.

4- موارد ایمنی ساختمان شامل مرحله گود برداری می باشد که حتما باید ساختمان های مجاور را مهندسین کارکشته و توانا بررسی کرده و حتی اگر لازم باشد فوندانسیون دو مرحله ای اجرا کنید تا هیچ آسیب و آواری به ساختمان های مجاور وارد نیاید.

5- حتما سازه نگهبان را به طور کامل و دقیق براساس نقشه یی که به شهرداری ارائه داده اید اجرا کنید. تا از ریزش آوار و دیگر حوادث مشابه جلوگیری کنید.

6- حضور مستمر مهندس ناظر در زمان گودبرداری الزامی است.

7- درصورتی که احتمال ریزش ساختمان های مجاور وجود داشت حتما نسبت به تخلیه ساکنین و افراد حاضر در ساختمان اقدام کنید. تا از خسارات جانی پیشگیری نمایید.

8- حصارکشی و نصب علائم هشدار دهنده یا چراغ چشمک زن در اطراف محیط گودبرداری الزامی است. و در صورت کوتاهی مسئولیت آسیب به عابرین پیاده، سقوط افراد یا اشیا و یا خودرو ها ، بر عهده شما می باشد.

9- در صورت نامساعد بودن شرایط جوی و بارندگی هرگز اقددام به گودبرداری ننمایید.

10- در صورت بروز بارندگی این وظیفه شما می باشد که اقدامات پیشگیرانه لازم جهت جلوگیری از نفوذ سیلاب و یا بروز حادثه ناشی از آن ، را اتخاذ نمایید.

11- دهلیز ها ، پلکان ها و چاه آسانسور باید در مقابل حریق مقاوم بوده و اطراف آن از مصالح و مواد جدا کننده با ضخامت پوشش ضد حریق متناسب با زمان مقاومت ساختمان در برابر حریق  استفاده نمود.

12- در نقشه ساختمان نباید هیچ تغییری ایجاد شود و اندازه هایی مانند عرض پله ها، پاگرد ها، ورودی آسانسور ها و… کاملا باید رعایت شوند.

13- درب ورودی پلکان باید ضد حریق، مقاوم در برابر نفوذ دود باشد و هم بدون قفل بست بوده هم باید خود بسته شو باشد یعنی به طور خودکار بسته شود. تا از سرایت حریق یا دود به طبقات دیگر جلوگیری کند و مسیر خروج امن برای ساکنین فراهم نماید.

 

 

******************************************************

  • از مشکلات ناشی از عدم رعایت الزامات دستورالعمل می‌توان به عدم اخذ تاییدیه آتش نشانی، عدم کسب انتها کار و عدم صدور سند برای ملک اشاره نمود.
  • جهت بازشو درب پله ها در تراز تخلیه خروج به طرف بیرون و در سایر طبقات به سمت داخل دهلیز پلکانها طراحی و اجرا گردد.
  • استفاده از درب های شیشه ای سکوریت جهت دور بندی دهلیز پلکان مجاز نمی باشد.
  • خود بست کردن تمامی درب های ورودی به دهلیز پلکان الزامیست.
  • اجرای نرده استاندارد در تمامی راه پله ها خارجی، پشت بام و بالکن و پرتگاه ها با حداقل ۱۱۰ سانتیمتر ارتفاع و هم شبکه بندی ایمن در بدنه نرده الزامی میباشد.
  • اجرای نرده استاندارد در پلکان های داخلی با حداقل ۸۶ الی۹۶ سانتیمتر ارتفاع و هم سبکه بندی ایمن در بدنه نرده الزامی میباشد.
  • باز شدن درب داکتهای تاسیسات،شوت زباله و هرگونه بازشو دیگر به داخل دهلیز پلکان تحت هر شرایطی مجاز نمی باشد.
  • بازشدن مستقیم درب های اتاق های آسانسور،هواساز ها و اتاق های پکیج به داخل دهلیز پلکان ها مجاز نمی باشد.
  • نصب تابلو و کنتور برق و کنتور گاز در داخل دهلیز های پلکان مجاز نمی باشد.
  • درب های داکت تاسیساتی از نوع دودبند و دارای قفل و بست انتخاب و نصب شوند.
  • ارتباطبین واحد ها از راه سقف کاذب مجاز نبوده و هر واحد نسبت به واحد مجاور آتش بند گردد.
  • تمامی داکت ها و شفت های افقی و عمودی با ساختار مقاوم حریق احداث و ضمن حوزه بندی از سایر قسمت ها مجزا گردد. محصول های آتش بند صنعتی استفاده شده جهت حوزه بندی میبایست در آزمایشگاه حریق مورد تایید این سازمان، تست شده باشند.
  • باز شدن درب داکتهای تاسیسات،شوت زباله و هرگونه بازشو دیگر به داخل دهلیز های پلکان تحت هر شرایطی مجاز نمی‌باشد.
  • استفاده از مصالح پلی استایرن که مورد تایید کتبی وزارت مسکن و موسسه استاندارد میباشد مجاز میباشد.(ارائه 1 نسخه از تاییدیه به سازمان آتش نشانی تهران پیش از اجرا الزامی میباشد.)
  • دهلیز پلکان هایی که بصورت باز اجرا می گردند بایستی با نزدیک ترین بازشو ۳ متر فاصله داشته باشند.
  • بمنظور کاهش وحشت متصرفین از ارتفاع،اطراف پلکان توسط جان پناه با ارتفاع حداقل ۱۲۰ سانتی متر محافظت گردد.
  • آسانسور ها از نوع اتوماتیک تلسکوپی 2 درب(درب کابین و درب طبقات) و مجهز به سیستم Black out نجات اضطراری انتخاب و اجرا گردد.
  • آسانسور در پارکینگ ها مجهز به قبل ورودی (لابی) متناسب و خود بست شو شود.
  • بمنظور آبرسانی به ساختمان بوسیله نیروهای آتش نشانی نصب شیر سیامی با 2 ورودی۲.۵ اینچ در ارتفاع۹۰ سانتی متر از کف تراز تخلیه الزامیست.
  • طراحی و اجرای شبکه آب آتش نشانی از نوع ترکیبی در پایان طبقات ساختمان الزامیست به طوریکه انشعابات اخذ شده در طبقات جهت استفاده متصرفین به قطر حداقل 3 چهارم اینچ و جهت استفاده نیروهای آتش نشانی۱.۵ اینچ و در پارکینگ ها و زیرزمین ها هر 2 انشعاب۱.۵ اینچ در پیشنهاد گرفته شود.
  • اخذ 1 انشعاب از آب شهریه کلکتور خروجی پمپ الزامیست.
  • طراحی و اجرای شبکه اطفاء اتوماتیک آبی (اسپرینکلر) در پارکینگ ها الزامیست.
  • شبکه اطفاء اتوماتیک آبی (اسپرینکلر) میبایست در ترکیب با سیستم کشف و اعلام حریق باشد.
  • فضای داخلی پارکینگ ها تحت تهویه متناسب قرار بگیرد.
  • به هنگام بهره برداری از ساختمان نصب کپسول آتش نشانیاز نوع کپسول آتش نشانی پودری 6 کیلو گرمی در تمامی طبقات به ازاء هر 2 واحد و در زیرزمین ها به ازاء هر ۲۲ متر 1 دستگاه و دی اکسید کربن 6 کیلو گرمی در جنب اتاق تاسیسات و موتور خانه و اتاق آسانسور الزامیست.
  • تجهیز معابر خروج شامل دسترس خروج،خروج و تخلیه خروج به سیستم روشنایی اضطراری الزامیست بطوری که در مواقع قطع برق شهر به صورت اتوماتیک در مدار قرار بگیرد.
  • سیم کشی روشنایی های اضطراری به گونه ای اجرا گردد که در گونه خارج شدن 1 یا چند روشنایی از مدار سایر روشنایی ها از مدار خارج نگردد.
  • طراحی و اجرای سیستم های کشف و اعلام حریق اتوماتیک و دستی در تمامی قسمت های ساختمان با استفاده از وسایل و تجهیزات استاندارد الزامیست.
  • اجرای سیم کشی های سیستم های اعلام در گونه رو کار بودن در داخل موتور خانه و طبقات زیرزمین داخل لوله های فولادی الزامی میباشد.
  • اجرای سیستم های کشف و اعلام حریق اتوماتیک و دستی در تمامی قسمتهای ساختمان با استفاده از وسایل و تجهیزات استاندارد الزامی است.
  • نصب تابلو های شمارش طبقات و نشانگر مسیر خروج اضطراری در تمامی طبقات و مسیر های خروج اضطراری الزامیست.
  • طراحی و اجرای شبکه اتصال زمین (ارتینگ) در ساختمان فوق الزامیست.
  • نصب کف پوش عایق لاستیکی به ضخامت حداقل ۶ میلی متر در مقابل تابلو های برق الزامیست.
  • جهت آشنایی با عملکرد سیستم کشف و اعلام حریق نصب خلاصه چگونگی عملکرد المانهای سیستم اعلام حریق(دتکتور ها،آژیرها،شاسی ها،تابلو کنترل مرکزی،چراغ های نشانگر و غیره…) بصورت قاب شده در تمامی آشپزخانه های/آبدارخانه های واحد های مسکونی/اداری الزامی میباشد.
  • نصب راهنمای کاربردی و چگونگی زون بندی آن جهت استفاده از دستگاه مرکزی سیستم کشف و اعلام حریق در کنار آن بصورت قاب شده الزامیست.
  • بدیهی میباشد صدور هر نوبت عدم خلاف در مراحل اسکلت و سفت کاری منوطبه اخذ استعلام مالک یا مالکین مبنی بر اجرای دقیق مفاد دستور العمل ایمنی از سازمان آتش نشانی میباشد.
  • ارائه مدارک مربوطبه تجهیزات سیستم کشف و اعلام حریق اتوماتیک و دستی مبنی بر استاندارد بودن در وقت دریافت تاییدیه نهایی الزامیست.
  • ارائه نقشه های تاسیساتی آتش نشانی (سیستم های اعلام واطفا حریق) در مرحله انتها سفت کاری و انجام عملیات تاسیساتی الزامی میباشد.
  • در صورت وجود ابهام در هر 1 از بند های دستور العمل مراتب کتبا از سازمان استعلام تا راهنمایی های ضروری به صورت مکتوب اعلام گردد.
    کلیه داکتهای ارتباطی بین طبقات، ضروری میباشد با مصالح ساختمانی یا صنعتی ( مورد تایید این سازمان) و در هر طبقه مسدود و حوزه بندی شود.
  • طراحی و اجرای شبکه اطفاء اتوماتیک آبی (اسپرینکلر) در کل محوطه پارکینگ ( مسیر عبور خودرو و..) الزامیست.
  • جهت حفظ جان ساکنین و مطابق مقررات ملی ساختمان مدار ورودی کلیه واحدها به کلید محافظ جان تجهیز گردد.
دستورالعمل آتش نشانی ساختمان
دستورالعمل آتش نشانی ساختمان

در صورت استفاده از اسکلت فلزی در پایان یا بخشی از ساختمان، ضروری میباشد میزان مقاومت مورد نیاز اسکلت فلزی در برابر آتش بر اساس اصلاحیه فصل (۳-۲) ویرایش دوم سال ۹۲ مبحث سوم مقررات ملی ساختمان تعیین و جزئیات مقاوم سازی شامل نوع و ضخامت ماده مورد استفاده، نحوه زیرسازی و استانداردهای کالا و اجرا بر روی نقشه های سازه ذکر و ودفترچه محاسبات طراحی در برابر آتش به همراه مستندات استاندارد کیفی و ایمنی کالا و روش اجرا همراه با نقشه های سازه جهت اخذتاییدیه آتش نشانیبه سازمان آتش نشانی ارائه گردد.

ضروری به ذکر میباشد تمامی موارد می بایست بر اساس استانداردهای معتبر و مورد تایید آتش نشانی گونه پذیرد. هم چنین وقت آغاز پروژه مقاوم سازی برای نظارت کارشناسان سازمان طی نامه رسمی مهندس ناظر ساختمان یا مالک به معاونت پیشگیری سازمان اعلام گردد.

چنانچه در هر قسمت پلاک ثبتی فوق الذکر از سوختهای فسیلی (گاز) استفاده میشود نصب سیستم دتکتور مونوکسید کربن الزامیست،جهت اطلاعات بیش به وبسایت سازمان آتش نشانی مراجعه نمائید.

ضوابط آتش نشانی ساختمان شامل بخش بندی های مختلفی در 2 مرحله اساسی طراحی ساختمان و کنترل و بازدیدهای پس از ساخت میباشد که به تفصیل به شرح آنان میپردازیم.

الف) ضوابط و مقررات در مرحله طراحی

ضوابط آتش نشانی در ساختمان ها
1- ضوابط مربوط به فاصله ی ساختمان با توجه به نوع کاربری

ساختمان میبایست از جایگاه های سوخت مثل پمپ بنزین، پمپ گاز و گازوئیل هفت متر فاصله داشته باشد.

سا ختمان با کاربری سینما، مسجد، سالن اجتماعات و جا های پر جمعیت نبایستی در کنار جایگاه های سوخت ساخته شوند.

ساختمان هایی که در کنار جایگاه سوخت ساخته میشوند، تا 2 طبقه می توانند فعالیت داشته باشند.

به ازای هر طبقه بیش از 2 طبقه ضروری میباشد در وهله ابتدا 3 متر عقب نشینی کنند و یا دیوار سمت جایگاه سوخت را طوری بسازند که هیچگونه راه نفوذی نداشته باشد. مقاوت این دیوار بایستی هفت کیلوگرم بر سانتی متر مربع باشد.

2- مقرارات ارتفاع ساختمان (تعداد طبقه ها) و عرض کوچه ها و خیابان های اطراف

رديف عرض محل عبور حداکثر ارتفاع
1-2 کمتر از شش متر دو طبقه
2-2 6 متر سه طبقه
3-2 8 متري چهار طبقه
4-2 10 متر پنج طبقه
5-2 12 متر لغايت 22 (بن بست) شش طبقه
6-2 12 متر و بيشتر (بن باز) بدون محدودیت
7-2 22متر و بيشتر (بن بست) بدون محدودیت

3- ضوابط آتش نشانی ساختمان مربوط به مسیر پله اضطراری

ضوابط مربوط به پله اضطراری

در ساختمان های 30 متری یا نه طبقه میبایست پله اصلی به عنوان پله اضطراری قرار بگیرد. به طوری که پله ها از ورودی واحد ها و آسانسور جدا باشند.
ساختمان های سه طبقه هشت واحدی، چهار طبقه شش واحدی، پنج طبقه سه واحدی و ساختمانهای شش طبقه و بیش در صورتی که حتی یک واحد یا بیش داشته باشند میبایست مقرراتی که در بخش 1-3 (پاراگراف بالا) گفتیم را رعایت کنند.
در خصوص ساختمان هایی که متفاوت هستند، پیشنهاد کارشناس سازمان آتش نشانی در اولویت قرار دارد.
برای فضا های بزرگ مثل سینما و سالن اجتماعات و… حداقل تعداد خروجی ها و حداقل عرض خروجی ها توسط ی جدول ذیل محاسبه می شود:

عرض خروجی ها تعداد افراد در هر خروجی تعداد خروجی ها تعداد کل افراد
80 سانتی متر 1 تا 50 1 1 تا 50 شخص
90 سانتی متر 51 تا 110 2 51 تا 500 شخص
100 سانتی متر 111 تا 170 3 501 تا 1000 شخص
110 سانتی متر 171 تا 220 4 1001 تا 2000 شخص
120 سانتی متر 221 تا 240 5 2001 تا 4000 شخص
130 سانتی متر 241 تا 260 6 4001 تا 7000 شخص
140 سانتی متر 261 تا 280 7 7000 تا 11000 شخص

هم چنین به یاد داشته باشید برای سالن های با ظرفیت بیشتر از 100 شخص، سینما ها و بیمارستان ها و هتل ها علاوه بر پله اصلی، میبایست از راه پله اضطراری استفاده کنند.

در ساختمان هایی که کاربرد های مختلفی همچون تجاری، مسکونی و دفتر کار دارند؛ از پیشنهاد ایمنی میبایست راه پله مسکونی از پله هایی که کاربرد های دیگری دارند جدا باشد.
دسترسی به زیرزمین و انبار تجاری از انتهای آن ممنوع میباشد و میبایست راه ورودی آن از راه پله ی عمومی مستقل در پیشنهاد گرفته شود.

4- ضوابط آسانسور

محل قرار گیری آسانسور نبایستی در مرکز راه پله طراحی شود.
چاه آسانسور میبایست روی زیربنا و فونداسیون ساختمان قرار بگیرد و در صورتی که ذیل چاهک آسانسور فضای آزاد وجود داشت، 1 ستون ضربه گیر با قدرت ایستایی 5000 نیوتن بر متر مربع در پیشنهاد بگیرید.
حداقل ابعاد برای چاه آسانسور 150×150 سانتی متر باشد.
درب چاه آسانسور نبایستی در موتورخانه قرار گیرد.
برای موتورخانه آسانسور میبایست 1 اتاق مجزا در پیشنهاد گرفته شود و 1 دریچه به ابعاد 80 × 60 سانتي متر روی دیواره کناری آن قرار گیرد.
درست کردن هرگونه روزنه یا درب به داخل موتور آسانسور به جز مورد قبلی ممنوع میباشد.
همه ی مقررات و اصول مربوط به نصب و استفاده از آسانسور را رعایت نمایید.

ضوابط پارکینگ ها
5- پارکینگ

نکته: رمپ همان سطح شیب دار میباشد که در ورودی ساختمان ها طراحی میشود تا عبور اتومبیل ها را راحت بکند.

رمپ میبایست با دو.پنج متر فاصله از پیاده رو آغاز شود.
شیب رمپ میبایست پانزده درصد باشد.
در هنگام نصب رمپ میبایست در پیشنهاد داشته باشید که فاصله ی روی آن تا سقف بالای سر میبایست 195 سانتی متر باشد.
دوازده متر فضا برای چرخش 180 درجه ( سر و ته نمودن ماشین ) در پیشنهاد گرفته شود.
در صورتی که در خروجی و ورودی پارکینگ پیچ 90 درجه وجود دارد، فضای کافی برای دور گرفتن ماشین در پیشنهاد گرفته شود.
برای پارکینگ هایی که ظرفیت آنان بیش از 24 خودرو میباشد میبایست حداقل دو رمپ با عرض سه.پنج متر در پیشنهاد گرفته شود. هم چنین میتوان 1 رمپ حداقل پنج متری در پیشنهاد گرفت تا رفت و آمد اتوموبیل ها ساده تر شود.
برای پارکینگ هایی که ظرفیت آنان کمتر از 24 خودرو میباشد میبایست 1 رمپ با حداقل عرض سه.پنج متر در پیشنهاد گرفته شود.
مسیر پایان راه پله ها و مسیر های اضطراری و رمپ ها میبایست به سطح همکفت خروجی برسد.
در پیشنهاد نگرفتن رمپ و تنها استفاده از جک آسانسور غیر مجاز است. به جز در مواردی که هر طبقه پارکینگ جداگانه ی خود را دارد.
در ایستگاه مشترک بین راه پله ها و آسانسور و پارکینگ میبایست از درب اتوماتیک استفاده نمود تا از ورود دود به فضا های بالاتر جلوگیری نمود.

6- موتورخانه ساختمان

موتور خانه میبایست بیرون از ذیل بنا و در گونه امکان در کنار 1 فضای آزاد باشد یا 1 پنجره برای آن در پیشنهاد گرفته شود.
موتورخانه نبایستی در کنارچاه آسانسور، راه پله و سالن اجتماعات قرار گیرد.
برای لوله ها و کابل ها و دودکش ها داکت و راههای جداگانه در پیشنهاد گرفته شود که به آنان در فضای موتور خانه آسیب نرسد.

ضوابط اعلام حریق ساختمان

7- مقررات سیستم اعلام حریق

برای ساختمان هایی که به راه دسترسی نیاز دارند استفاده ازسیستم اعلام حریق لازم میباشد. هم چنین انبارها، ساختمان های اداری، سینما ها، سالن های اجتماعات،بیمارستان ها، هتل ها، و مجتمع های تجاری میبایست از سیستم اعلام حریق استفاده کنند.
در وقت طراحی ساختمان خود به یاد داشته باشید که استاندارد جهانی BS5839 یا EN54 میبایست در پیشنهاد گرفته شود.
طرح شما پیش از اجرا میبایست بوسیله سازمان آتش نشانی تایید شود.

8- ضوابط مربوط به نماي سنگ و شيشه

یکی دیگر از ضوابط آتش نشانی ساختمان ها استفاده از شیشه های سکوریت میباشد.
پشت نمای ساختمان در داخل واحد های هر طبقه میبایست 1 جان پناه به ارتفاع 82 سانتی متر درنظر گرفته شود.
ضخامت شیشه میبایست با توجه به ابعاد شیشه در پیشنهاد گرفته شود و برای محکم نگه داشتن شیشه در هر شش متر 1 ژوئن (حاشیه های نگهدارنده) 2 سانتی متری استفاده و اجرا شود.
بعد از اجرای هر 3 متر سنگ در نمای ساختمان، سنگ بعدی روی 1 نیش دیگر قرار گرفته و اجرا شود.
شیشه ها به طور کامل محکم و با ثبات نصب شوند.
سنگ هایی که روی درپوش ها قرار میگیرد به طور کامل رولپلاک شوند.
در محل های تقاطع 2 دیوار که با شیشه از هم جدا شده اند برای جلوگیری از نفوذ نمودن به فضای دیگر میبایست پشت نمای شیشه ای از مصالح ساختمانی استفاده شود.
فضایی که پشت نما از هم جدا هستند میبایست با مصالح ساختمانی از هم جدا شوند.

9- نظریه های کارشناس سازمان در مرحله طراحی

هر 1 از ساختمان ها میبایست بصورت مستقل و جدا از هم، نظریه کارشناسی از طرف سازمان آتش نشانی داشته باشند. و تشکیل پرونده داده تا در گونه بروز حوادث بتوان علت آتش سوزی را پیدا نمود.
پیشنهاد کارشناس همیشه در اولویت قرار دارد.

ب) بازدید، نظارت و کنترل در مرحله ی اجراء

مقررات و دستور العمل های ایمنی، از مرحله ی خاک برداری از آغاز تا انتها کار میبایست بر اساس مبحث دوازده مقررات ملی ساختمان ایران انجام شود.

1- رعایت ضوابط مربوط به برق و روشنایی ساختمان

مبحث سیزده مقررات ملی ساختمان ایران میبایست رعایت شود.
تابلوی برق میبایست در کنار در اصلی و در داخل واحد مورد پیشنهاد نصب شود.
تابلوی برق میبایست برای سرویسهای بهداشتی، آشپزخانه، سالن، اتاق خواب و کولر و… فیوز مینیاتوری جداگانه در پیشنهاد گیرد.
هرکدام از تابلو ها میبایست دارای کلید محافظ جان (FI) باشند.
همه ی سیستم های برق همچون کابل ها میبایست مستیقما بصورت جداگانه از داخل دیوار یا از داخل داکتهای جداگانه رد شده باشند.
ساختمان میبایست دارای سیستم رعد و برق گیر و ارت باشد.
میبایست برای ساختمان خود این موارد را در پیشنهاد بگیرید: روشنایی دوازده ولت تغذیه از باتری با شارژ، استفاده از رله اتوماتیک برای راه پله ها و مسیر اضطراری، کابین آسانسور، ذیل زمین های بدون نور طبیعی، سالن اجتماعات، موتورخانه، واحد های تجاری، بیمارستان ها، کتابخانه ها و…
سیستم برق جا های مرطوب مثل استخر تا ارتفاع دو.دو متر میبایست دوازده ولت باشد. در ارتفاع بیش از دو.دو متر میتوانید از 220 ولت استفاده نمایید و لی میبایست اصول حفاظت از آنرا به دقت رعایت نمایید.

2- دستورالعمل و استاندارد های مربوط به آسانسور

رعایت نمودن اصول استاندارد مربوط به اسانسور.
هیچگونه لوله تاسیسات آب سرد و گرم، دودکش، لوله گاز و کابل برق نبایستی از داخل چاه آسانسور عبور بکند.
روی دریچه ذیل کف و در داخل اتاق موتور خانه آسانسور قفل سوئیچی نصب نمایید.
روی پنجره ها و روزنه های اتاق موتور خانه آسانسور شبکه های فلزی 2×2 نصب نمایید.
برای آسانسور ساختمان خود همه ی تجهیزات ایمنی مثل گاورنر، پاراشوت و میکروسوئیچ های کنترل کننده را در پیشنهاد بگیرید.
دیواره های کناری چاه آسانسور میبایست محکم و مقاوم در برابر آتش سوزی باشند و هیچ روزنه ای نداشته باشند.
تجهیزات موتورخانه آسانسور چاه ارت، کابین، قاب وزنه و کلیه قسمت های آسانسور میبایست با مقاومت پنج اهم به هم وصل باشند.
از شرکت بازرسی و کیفیت استاندارد ایران تاییدیه بگیرید.
در داخل کابین 1 تابلو به ابعاد 20*30 سانتی متر با زمینه ی آبی رنگ و نوار شبرنگ سبز دور تادور تابلو و نوشته های سفید قرار بدهید. و نکته ها ایمنی را در آن برای استفاده کنندگان توضیح بدهید. هم چنین روی آن بنویسید که در وقت حریق به هیچ عنوان از آسانسور استفاده نکنید.

3- دستورالعمل های سیستم گرمایش ساختمان

همه ساختمان های تجاری و فروشگاه ها میبایست از سیستم حرارت مرکزی یا پکیج استفاده کنند و استفاده از بخاری با شعله روباز مجاز نیست.
سیستم گاز کشی ساختمان میبایست مورد تایید اداره گاز باشد.
برای هر کدام از وسایل گازی 1 دودکش جداگانه که تا 80 سانتی متر بالاتر از سقف رفته باشد در پیشنهاد بگیرید.
شومینه ها و دستگاه های گاز سوز میبایست مجهز به ترموکوپل باشند.
روی آشپزخانه رستوران ها میبایست تا حد امکان فضای خالی باشد و اگر نشد فضای کنار آشپزخاه میبایست خالی باشد و روی آن سال اجتماعات وجود نداشته باشد.

ضوابط آتشنشانی تاسیسات ساختمانی
4- دستورالعمل های موتور خانه تاسیسات

برای موتور خانه 1 درب فلزی با آستانه در پیشنهاد بگیرید.
موتورخانه میبایست بسته به حجم آن دارای تهویه متناسب باشد.
سیم های برق میبایست از داخل لوله ی مخصوص یا بصورت توکار از موتورخانه عبور کنند.
روشنایی های داخل موتور خانه حتما میبایست حفاظ داشته باشند.
موتورخانه میبایست ذیل پیشنهاد کارشناس به وسایل ایمنی و آتش نشانی مجهز شود.
موتورخانه میبایست مجهر به راه خروج آب (کف شوی) باشد.
3/1 کل فضای موتورخانه میبایست به عنوان فضای خالی در پیشنهاد گرفته شود.

5- ضوابط بازشو، داکت، نورگیر، و جان پناه ها

پایان اطراف پشت بام، تراس، راه پله و بالکن میبایست دارای محافظ یا جان پناه باشد. هم چنین سقف ساختمان های شش طبقه به بالا میبایست موزاییک شود و ایزوگام و اسفالت برای آنان غیر قانونی میباشد.
برای حفاظت از جان پناه میبایست از نرده های فلزی بصورت عمودی و با فاصله ده سانتی متر استفاده نمایید. ضمنا استفاده از شیشه و اشیاء برنده برای جانپناه مجاز نمی باشد.
بالای نورگیر هایی که در آنان از شیشه استفاده شده است میبایست 1 توز فلزی با شبکه های 2*2 نصب گردد.
دیواره های کناری داکتها میبایست بدون درز و ضد آتش سوزی و حریق باشد.
در صورتی که خواستید از شیشه برای قطع ارتباط بین دوقسمت استفاده نمایید، میبایست شیشه ها بدون فضای خالی اضافه باشند. از قاب فلزی و زهوار های متناسب برای آنان استفاده شود.
از شیشه برای قاب بالای درب واحد ها استفاده نکنید.

6- لوله کشی آب آتش نشانی در ساختمان ها

ساختمان های 3 طبقه که در هر طبقه 1 واحد دارند و زیربنی آنان در هر طبقه 140 متر میباشد نیاز به لوله کشی آب آتش نشانی ندارند.
ساختمان های 3 طبقه تا 5 طبقه با ذیل بنای 140 تا 230 متر میبایست لوله کشی آب آتش نشانی با قطر یک.پنج اینچ انجام بدهند. هم چنین جعبه ی F را بصورت 1 طبقه در میان از همکف نصب کنند.
ساختمان های 3 تا پنج طبقه که بیشتر از 230 متر ذیل بنا داشته باشند. با توجه به پیشنهاد کارشناس آتش نشانی برای لوله کشی میبایست از لوله ای به قطر یک تا دو اینچ استفاده کنند و جعبه ی F را در پایان طبقات قرار بدهید.
ساختمان هایی که از پنج طبقه به بالا ارتفاع دارند، با هر مقدار ذیل بنایی که داشته باشند میبایست در پایان طبقات جعبه f را قرار بدهند و قطر لوله آب میبایست تسط کارشناسان مشخص شود.
وسایل موجود در جعبه F عبارتند از: شیر آتش نشانی، کوپلینگ آتش نشانی و شیلنگ آتش نشانی لاستيکي فشار قوي میباشد.

لوله کشی ساختمان های بزرگ

در سالن های اجتماعات، انبار ها، واحد های تجاری و صنعتی سیستم لوله کشی آتش نشانی ساختمان میبایست ذیل پیشنهاد کارشناسان آتش نشانی انجام شود. نصب جعبه F کنار در و خارج از واحد ساخت قرار میگیرد.
لوله آتش نشانی میبایست از بالا روی پشت بام به مخزن آب آتش نشانی و در پایین ترین نقطه به سیستم آب شهری وصل شود. سایز لوله ی آتشنشانی بسته به پیشنهاد کارشناس میبایست طوری باشد که به مدت ده دقیقه بتوان با آن آتش را مهار نمود.
انبارها، واحد های صنعتی و تولیدی میبایست مجهز به استخر آب با ظرفیت متناسب با محیط و چاه و پمپ مخصوص باشد. هم چنین 1 سیستم برق اضطراری ذیل پیشنهاد کارشناسان آتش نشانی برای مواقعی که برق قطع شده میباشد در پیشنهاد گرفته شود.
شیر ایستاده آتش نشانی برای مجتمع های مسکونی، صنعتی، تجاری و اداری میبایست ذیل پیشنهاد کارشناس آتش نشانی نصب شود.
کارشناسان میبایست سیستم خاموش نمودن آب (اسپرینکلر) اتوماتیک را برای شما مشخص کنند.
کارشناسان آتش نشانی سیستم لوله کشی آب آتش نشانی را هم مشخص می کنند.

7- کپسول دستی و چرخدار

1 کپسول آتش نشانی co2 میبایست در کنار تابلو اصلی برق نصب شود.
1 کپسول پودر و گاز درجه دار میبایست در کنار موتورخانه و انباری و داخل هر واحد نصب شود.
سیستم خاموش نمودن آتش اتوماتیک میبایست ذیل پیشنهاد کارشناسان مشخص شود.
کارشناسان در انتها میبایست تعداد و نوع کپسول های آتش نشانی را برای شما مشخص کنند.

8- دکوراسیون ساختمان

از مواد قابل اشتعال مثل موکت در راه پله ها یا ایستگاه ها استفاده نکنید.
از مواد قابل اشتعال در دکوراسیون سالن های اجتماعات و سینما ها و راههای دسترسی اضطراری استفاده نکنید.

9- تاییدیه سیستم های اعلام کننده حریق

ساختمان های صنعتی، عمومی، اداری، سینما ها، سالنهای اجتماعات، بیمارستان ها و هتل ها میبایست حتما راه پله اضطرارری داشته باشند.
حتما پیش از اجراء طرح سیستم اعلام حریق میبایست سازمان آتش نشانی آنرا تایید بکند.
در محدوده ی ورودی ساختمان میبایست 1 تابلو هشدار دهنده به ابعاد 40*30 نصب نمایید که رنگ زمینه ی آن آبی باشد. در 1 کادر شبرنگ به عرض یک سانتیمتر به رنگ سبز و با نوشته های سفید روی آن بنویسید: “به محض شنیدن آژیر عمومی اعلام حریق در اسرع زمان با حفظ خونسردی محل واحد خود را ترک کرده و از مسیر دستگاه پله از ساختمان خارج شوید”
ساختمان های بزرگ به تجهیزات اعلام و اطفاء حریق استاندارد مجهز شوند.

10- راه پله ی اضطراری

دیوارهای راه پله ی اضطراری میبایست به جز پنجره هایی که به فضای باز می رسد هیچ راهی به بیرون نداشته باشند. هم چنین دارای در و دود بند اتوماتیک باشند . ضروری میباشد 1 فن متناسب در بالای راه پله ها قرار گرفته باشد و سیستم راه پله دارای روشنایی اضطراری دوازده ولت باشد و در آنان از رله ی اتوماتیک استفاده شود.
در مسیر راه پله ها میبایست علامت نشان دهنده راه خروج نصب شده باشد. راهنمای خروج میبایست بصورت نوردار با برق دوازده ولت باشد و در ارتفاع 180 سانتی متر از کف قرار گرفته باشد.

11- ضوابط آتش نشانی ساختمان در استخرها و محوطه آن

موتورخانه و مشعل های گرم کننده اب میبایست در بیرون از محوطه استخر قرارگرفته باشند.

سیستم برق تا ارتفاع دو.دو متر، میبایست دوازده ولت و در ارتفاع های بیش از دو.دو متر، 220 ولت محافظت شده باشد. (به یاد داشته باشید که در گونه استفاده از برق 220 ولت میبایست از کلید محافظ جان استفاده کنید)

میبایست در این محیط روشنایی اضطراری دوازده ولت با رله اتوماتیک در پیشنهاد بگیرید.

محوطه ی استخر میبایست توسط ی درب قفل دار سوئیچی از بقیه ساختمان جدا شود.

در بالای دایو یا همان سکوی پرش تا شعاع 3 متر نبایستی از برق 220 ولت استفاده نمایید.

همه ی شیشه های استفاده شده در محوطه استخر و رختکن میبایست سکوریت باشند.

محوطه ی کف استخر نبایستی لیز باشد.

حرارت استخر میبایست بصورت حرارت مرکزی تعذیه شود.

12- نظرات کارشناسی و استعلام های اداره آتش نشانی

با توجه به نوع کاربری، موقعیت و شرایط، ضروری میباشد هر 1 از ساختمان ها بصورت جداگانه از سازمان آتش نشانی استعلام بگیرند.

 

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پانزده − 10 =

دستورالعمل آتش نشانی ساختمان

دستورالعمل آتش نشانی ساختمان % بهره برداری سامانه مدیریت عملیات مهار آتش %
پیمایش به بالا