به سنسور های مخصوصی که افزایش دما در اثر آتش سوزی را تشخیص می دهند، دتکتور حرارتی گفته می شود. دتکتور های حرارتی براساس نوع خاصی که دارند، افزایش دما را تشخیص می دهند و یا سرعت افزایش دما ، که نشانه های بروز حریق می باشند.
دتکتور های حرارتی براساس نحوه تشخیص حریق انواع متفاوتی دارند.
دتکتور حرارتی و انواع آن
یکی از اجزای سیستم اعلام حریق، دتکتور حرارتی می باشد. و همانطور که از نام آن پیداست با رصد کردن دمای محیط بروز حریق را تشخیص می دهد. به این صورت که اگر دمای محیط در حال افزایش باشد و یا اینکه به درجه خاصی برسد ، بروز حریق را اعلام می کند.
دیتکتور های حرارتی برای محیط هایی که دود کم باشد و یا حریق های احتمالی دود کمی داشته باشند اما دما و حرارت بالا باشد استفاده می شود. نوع دیگر دتکتور ها ، دتکتور های دود هست که حساسیت و کاربرد گسترده تری دارد.
در مجموع شرکت مشاوره ایمنی که شما انتخاب می کنید تشخیص می دهد که در چه مکانی چه نوع دیتکتوری استفاده شود. و یا چند عدد دیتکتور و در چه فاصله ها و ارتفاعاتی باید نصب شوند.
قیمت دیتکتور حرارتی
دیتکتور های حرارتی براساس نوع و برند قیمت گذاری می شوند و به طور کلی هنگام ثبت سفارش باید قیمت روز دیتکتور ها و سیستم اعلام حریقی که انتخاب کرده اید را جویا شوید. همچنین اطمینان کسب کنید که دیتکتور انتخابی شما تاییدیه ها و استاندارد های داخلی و خارجی را داشته باشد و در وندور لیست تجهیزات سازمان آتش نشانی نیز نام آن قید شده باشد.
دتکتور حرارتی انواع خاصی دارد که در زیر به آن ها می پردازیم
انواع دتکتور حرارتی و تفاوت آن ها
- دتکتور حرارتی ثابت
- دتکتور حرارتی افزایشی
- دتکتور حرارتی خطی
- دتکتور حرارتی ترکیبی
دتکتور حرارت ثابت چیست و چگونه کار می کند؟
این نوع دتکتور همانطور که از نام آن پیداست با رسیدن دمای محیط به عدد خاصی، قعال می شود و اعلام حریق می کند. به این صورت که کلید آن به دو فلز خاص متصل است و این فلز ها با ضریب انبساط دقیقی که دارند هنگامی که دمای محیط به عدد خاصی برسد، افزایش حجم داشته و باعث خم شدن و فعال شدن دتکتور می شود. این نوع دتکتور با برچسب آبی مشخص می شود.
در نتیجه این نوع دتکتور برای مکان هایی که نوسان دمای زیادی دارند چندان مناسب نبوده و در مکان هایی که دمای محیط به سرعت و یکنواخت افزایش می یابد مناسب است.
دتکتور حرارتی افزایشی چیست و چه تفاوتی با دیگر انواع دیتکتور دارد؟
این دتکتور ها برخلاف دتکتور های حرارتی ثابت، به افزایش دما و سرعت افزایش دما حساس هستند و مدار پیچیده تری دارند. یعنی میزان افزایش دما در زمان خاصی را اندازه گیری می کنند. این دتکتور ها باید اول میزان افزایش دمای نرمال در محیط را بشناسند و سپس تغییرات غیر نرمال و البته بالاتر را تشخیص دهند.
دتکتور های حرارتی افزایشی دو نو سنسور حرارت دارند. یکی از این سنسور ها در محفظه ای درون دتکتور جاسازی شده به طوری که تحت تاثیر دمای محیط قرار نگیرد و سنسور دوم نیز دمای محیط را رصدد می کند. افزایش دما سنسور محیطی یعنی سنور دوم را تحت تاثیر قرار می دهد و توازن این دو سنسور بهم می خورد.
یک قطعه با مقاومت خاص درون این نوع دتکتور ها هست که با زیاد شدن حرارت مقاومت آن کم شده و جریان بیشتری را عبور می دهد. افزایش عبور جریان سیستم اعلام حریق را فعال می کند. طراحی مدار این نوع دتکتور باید طوری باشد که 6 تا 8 درجه افزایش دما در دقیقه را بشناسد. البته هر سازنده ای میزان حساسیت خاصی برای دتکتور تولیدی خود تعیین می کند. چراغ هشدار این نوع دتکتور ها یا قرمز است و یا سبز.
دتکتور حرارتی افزایشی به دلیل حساسیت بیشتر نسبت به دتکتورهای حرارت ثابت ، کاربرد بیشتری هم دارند اما برای محیط هایی که تغییرات دمای سریع دارند مانند آشپزخانه ها و نزدیک اجاق گاز ها توصیه نمی شوند.
تفاوت های دتکتور حرارت ثابت با دتکتور های حرارتی افزایشی
دیتکتور های حرارتی افزایشی دارای سرعت اعلام حریق پایین تر، اطمینان بالا تر، هشدارهای کاذب کمتر می باشند.
دتکتور حرارتی کابلی / خطی
این نوع دیتکتور ها ظاهری شبیه یک کابل دارند که در تمام طول آن حرارت محیط را اندازه گیری می کند و به آن کابل حرارتی نیز گفته می شود.
تصب این نوع دیتکتور های حرارتی آسان تر بوده و مشکلات نصب دتکتور های معمولی را ندارند. از طرفی این نوع دتکتور ها در مقابل رطوبت و آلودگی مقاوم تر از دتکتور های معمولی هستند و هشدار کاذب کمتری خواهند داشت.
دتکتور های حرارتی کابلی برای نصب در تونل ها، پله برقی ها و ترانس های برق بسیار بهتر از دتکتور های معمولی عمل می کنند. زیرا هم تمامی مسیر را رصد کرده و دقت بالاتری دارند و هم مشکلات نگهداری، تمیز کردن و نصب دیگر انواع دتکتور ها را ندارند.
این نوع دتکتور های حرارتی به حدی قدرت تشخیص بالایی دارند که افزایش دما را حتی در یک نقطه از کابل می توانند اعلام کنند.
انواع دتکتور حرارتی خطی
دتکتور های حرارتی کابلی / خطی در دو نوع دیجیتال و آنالوگ ساخته می شوند که تفاوت آن ها را در ادامه مطلب می توانید مطالعه کنید.
دتکتور حرارتی خطی آنالوگ
دیتکتور های حرارتی کابلی آنالوگ 4 سیم دارند که دو عدد از آن ها مقاومت را در طول کابل اندازه گیری می کنند و دو تای دیگر نیز استمرار مقاومت در طول مدار را رصد می کنند. اگر دمای محیط بالا رود مقاومت کم می شود و جریان عبوری زیاد می شود. در نتیجه ددکتور اعلام حریق فعال می شود.
دتکتور حرارتی خطی دیجیتال
دتکتور های دیجیتال اما دارای دو سیم می باشند که عمل اندازه گیری پیوستگی مقاومت و حریق را همزمان انجام می دهند. اگر نقطه ای از سیم به دمای خاصی برسد روکش کابل آ می شود و اتصال کوتاه بین دو سیم برقرار می شود که به سرعت اعلام حریق انجام می شود.
پوشش این کابل ها می تواند پلیمری UPVC، پلیمر تجدید پذیر (Rilsan)،استیل (Stainless Steel) باشد
دتکتور های حرارتی ترکیبی
این نوع ددکتور ها هم به یک دمای خاص حساس هستند و هم تغییرات افزایشی دما را مانیتور می کنند. این نوع دیتکتور ها هم به صورت آدرس پذیر و هوشمند و هم به صورت کانونشنال متعارف تولید می شوند.
دتکتور حرارت پنج او هفت 507
یکی از برند های معتبر تولید کننده سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر و سیستم های اعلام حریق کانونشنال، شرکت پنج او هفت می باشد که نمایندگی انحصاری استان تهران این شرکت متعلق به شرکت ناردیس ویرا می باشد.
سیستم های اعلام حریق پنج او هفت دارای نشان استاندارد ایران بوده و عضو وندور لیست آتش نشانی و وندور لیست تجهیزات آتش نشانی می باشد.
نکاتی چند در مورد نحوه نصب دتکتور های حرارت
بدون شک هر برند نکات و روش نصب مخصوص به خود را دارد. اما در حالت کلی روش مشابهی بین نحوه نصب سیستم های اعلام حریق برند های مختلف وجود دارد. که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:
هر دتکتور حرارتی شعاع پوشش مخصوص به خود را دارد که معمولا 5 متر می باشد و بر همین اساس فاصله دو دتکتور نباید بیشتر از 7 مترو نیم باشد و مساحت تحت پوشش یک دیتکتور هم بیشتر از 56 متر مربع نخواهد بود.
درون راهروهایی که عرضشان کم است دیتکتور های حرارتی را در فاصله 10.6 متری باید نصب کرد
دیتکتور های حرارتی ثابت باید در فاصله 7 مترو نیم از زمین و دیتکتور های حرارتی افزایشی با فاصله 9 متر از زمین نصب شوند. (این مورد در مورد سوله ها، پارکینگ ها و ساختمان های با ارتفاع سقف زیاد صدق می کند.)
دیتکتور های حرارتی باید روی سقف و عمودی نصب شوند و از دیوار حداقل نیم متر فاصله داشته باشند.
در مکان هایی که مواد اشتعالزا مانند کاغذ انبار شده یا فراوان است، باید در هر ناحیه یا زون یک دیتکتور حرارتی نصب کنید.
در مکان هایی که رطوبت زیاد باشد دیتکتور حرارتی قابل نصب نیست و باید از برند هایی که در مقابل رطوبت مقاوم هستند استفاده شود یا از دیتکتور های حرارتی کابلی و یا اینکه حداقل فاصله از منبع رطوبت 3 متر ارتفاع باشد.
لامپ های فلورسنت در عملکرد دیتکتور های حرارتی اختلال ایجاد می کنند.
همچنین دیتکتور های حرارتی نباید در نزدیکی کانال هوا نصب شود.
*****************************************************