****************************************
خاموش کننده ی فوم: همانطور که در مقاله “معرفی کپسول آتش نشانی CO2″، انواع کلاس های حریق را نام بردیم، متوجه شدیم که برای هر کلاس حریق از چه مهارکننده ای استفاده میشود. کپسول آتش نشانی فوم (کف) هم برای مهارکردن مایعات قابل اشتعال کاربرد دارد. در واقع مایع فوم (کف) روی موادی که در حالا سوختن هستند را می پوشاند.
از پخش شدن گاز قابل اشتعال از روی مواد جلوگیری میکند. هم چنین مانع از رسیدن اکسیژن به حریق میشود. کیفیت این مایع فوم در هزینه کپسول آتش نشانی نقش بسیاری زیادی دارد.
فوم (کف) اطفاء حریق چطور کشف شد؟
نخستین بار مهندس و شیمیدان روسی به نام الکساندر لوران (سال 1902) کپسول آتش نشانی فوم یا کف را اختراع نمود. الکساندر در این نوع کپسول ها از انواع مختلف مواد فعال سطحی استفاده نمود که سبب تولید فوم یا کف می شد. این مواد فعال سطحی میبایست فوم را با غلظت کمتر از 1 درصد تولید کنند.
الکساندر لوران در باکو، شهری که در آن وقت مرکز صنعت نفت روسیه بود زندگی می نمود. در آن جا با دیدن آتش های نفتی بزرگ که به سختی مهار می شدند، تحت تاثیر قرار گرفت. و تصمیم داشت مایعی پیدا بکند که چنین آتش هایی را مهار بکند. بدین گونه فوم آتش نشانی را اختراع و در سال 1902 و 1903 با موفقیت امتحان شد. نخستین فوم، مخلوطی از پودر و آب بود که به دلیل عمل شیمیایی انجام شده، فوم شیمیایی نام گرفت.
کپسول آتش نشانی فوم
پسندیده میباشد بدانید، چگالی آب بیش از چگالی مایعات قابل اشتعال میباشد. و وزن فوم یا کف همواره کمتر از وزن مایعات قابل اشتعال میباشد. همین امر دلیلی شد تا الکساندر مایعی را اختراع بکند که به سرعت بر روی مواد شعله ور شده، پرتاب و مانع بلند شدن گاز آتش شود. هم چنین از رسیدن اکسیژن هوا به سطح حریق جلوگیری بکند.
در واقع کف یا فوم آتش نشانی همانند پتوئی سطح حریق را می پوشاند و موجب اطفاء حریق میگردد.اگر قصد خاموش نمودن مایعات قابل اشتعال را با آب داشته باشیم، در واقع سبب گسترش حریق خواهیم شد. هم چنین زحمت مهار نمودن حریق را برای ماموران آتش نشانی دوچندان میکنیم.فوم های آتش نشانی با توجه به نرخ انتشار و کاربرد مصرف آنان به انواع مختلفی طبقه بندی و کلاس بندی میشوند.
انواع طبقه بندی فوم (کف) با توجه به نرخ انتشار
1- فوم های با نرخ انتشار کم
فوم هایی همچون AFFF (مخلوطی از ترکیبات شیمیایی هیدروکربنی و ترکیبات فلوئوره) که نرخ انتشار آنان کمتر از بیست برابر می باشند. دارای ویسکوزیته کمتری هستند و بطور متحرک می باشند. به همین دلیل می توانند مناطق وسیع تری را به سرعت تحت پوشش قرار بدهند.
2- فوم های با نرخ انتشار متوسط
این نوع فوم ها دارای نرخ انتشار بیست تا 100 برابر هستند.
3- فوم های با نرخ انتشار فراوان
عدد انبساطی دراین نوع فوم ها بیشتر از 100-200 می بشد. برای جا ها و فضاهای محدود و محصور متناسب هستند. زیرا در فضاهای محصور در گونه وقوع آتش سوزی و وجود حریق، نیاز به خاموش نمودن سریع آتش میباشد.
نوع دیگری از فوم ها هستند که در برابر الکل مقاوم اند. در حین آتش سوزی الکل، فوم بوسیله الکل تجزیه میشود. برای جلوگیری از این تجزیه، 1 لایه محافظ بین فوم و سطح حریق تشکیل میشود. در آتش سوزی های ناشی از سوخت های حاوی اکسیژن از فوم مقاوم در برابر الکل استفاده میشود. هم چنین برای آتش سوزی مایعات حاوی حلال های قطبی هم کاربرد دارند.
انواع کلاس بندی فوم (کف)
1- فوم کلاس A
این نوع فوم ها در اواسط دهه 1980 و برای مقابله با آتش سوزی ساخته شد. مقدار کشش سطحی آب بوسیله این فوم ها کاهش می یابد. هم چنین سبب جذب شدن سوخت های کلاس A به آب میشوند. این خاصیت موجب مهارکردن حریق و جلوگیری از آتش سوزی مجدد میشود. این فوم برای آتش سوزی های کلاس A همچون آتش سوزی های ساختمانی هم کاربرد دارد.
کپسول آتش نشانی فوم
2- فوم کلاس B:
در کلاس حریق B که ناشی از مایعات قابل اشتعال میباشد، از فوم کلاس B استفاده میشود. استفاده از فوم کلاس A برای آتش سوزی های کلاس B نتایج غیرمنتظره ای در پی خواهد داشت. چون فوم های کلاس A برای گازهای تولیده شده بوسیله مایعات قابل اشتعال ساخته و تولید نشده اند.
کف (فوم) اطفا حریق در کپسول های آتش نشانی چه کاربردی دارد؟
کف یا فوم، مایعی میباشد که برای خاموش نمودن آتش مایعات و مواد خشک استفاده میشود. در در واقع نقش اصلی آن سرد نمودن آتش و جلوگیری از انتشار گاز در حالا اشتعال میباشد. از طرفی از رسیدن اکسیژن موجود در هوا به حریق جلوگیری میکند. همین روند در نهایت سبب خاموش شدن آتش میشود.کپسول های آتش نشانی فوم معمولا به 2 گونه شیمیایی و مکانیکی تولید میشوند.
ترکیب اصلی فوم مکانیکی از آب و کف، و گاز و کف، هم چنین ترکیب فوم شیمیایی از بی کربنات سدیم و آلومینیوم سولفات میباشد. خاموش کننده های فوم شیمیایی بدلیل مشکلات و نقاط ضعفی که داشتند از بازار مصرف خارج شدند.شدت پرتاب خاموش کننده کف (فوم) نزدیک به پنج متر و گنجایش آنان نه لیتر میباشد.کپسول های آتش نشانی فوم برای استفاده در حریق های کلاس A و کلاس B متناسب هستند.
ولی بسته به نوع آتش سوزی به روشهای مختلفی استفاده میشوند.بیشترین کاربرد آن برای مهار نمودن مایعات قابل اشتعال میباشد اما برای اطفا حریق مواد خشک هم قابل استفاده هستند. ولی برای آتش سوزی ناشی از روغن پخت و پز استفاده نمی شود.هر نوع فوم کاربرد و مصرف خاص خود را دارد.
زمانیکه 1 فضای محصور همچون زیرزمین یا انبار دچار آتش سوزی شد، از فوم های با قابلیت انتشار بالا استفاده میشود. به همین دلیل در خرید کپسول آتش نشانی میبایست به کیفیت فوم مصرفی توجه بسیاری نمود.برای مایعات و نشتی های قابل اشتعال در حالا سوختن هم از فوم های با قابلیت انتشار کم استفاده میشود.
نحوه شناسایی کپسول های آتش نشانی فوم (کف):
پیش از این که بتوانیم از خاموش کننده کف استفاده کنیم، میبایست بتوانیم آنان را از دیگر کپسول های آتش نشانی جدا کنیم و بشناسیم. 1 خاموش کننده کف دارای بدنه ای قرمز رنگ با نوار کرم در اطراف قسمت بالای مخزن خواهد بود.
نحوه استفاده از مهارکننده های فوم یا کف:
1- پیش از استفاده از خاموش کننده کف، میبایست اطمینان حاصل کنیم که کاملاً شارژ شده میباشد و هم چنین ضامن ایمنی خم نشده باشد. شارژ کپسول آتش نشانی نقش زیاد مهمی در عملکرد کپسول و مهارکردن آتش دارد. پس لطفاً آن را جدی بگیرید!
2- 1 فاصله ایمن از آتش داشته باشیم و بعدا ضامن را برداریم تا خاموش کننده فعال شود.
3- برای مقابله با کلاس حریق B، در گونه امکان ، نازل را به سمت 1 سطح عمودی صحیح از آتش نگه داریم. زیرا هدف قرار دادن مستقیم به سمت آتش امکان دارد سبب گسترش آن شود.
4- برای مبارزه با آتش سوزی های کلاس A ، نازل را مستقیماً به سمت پایه آتش قرار بدهیم، و جت را بر این اساس از چپ به راست حرکت بدهیم.
