خاموش‌کننده دستی یا کپسول آتش نشانی تاییدیه دار، وسیله‌ای قابل حمل است که برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های کوچک استفاده میشود. این وسیله با پرتاب ماده‌ای
خاموش‌کننده، مانند آب، فوم، پودر یا گاز، آتش را مهار می‌کند.
انواع خاموش‌کننده‌های دستی یا کپسول آتش نشانی تاییدیه دار
خاموش‌کننده آبی: برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های ناشی از مواد جامد قابل اشتعال، مانند چوب، کاغذ و پارچه مناسب است.
خاموش‌کننده فوم: برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های ناشی از مایعات قابل اشتعال، مانند بنزین و نفت مناسب است.
خاموش‌کننده پودری: برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های ناشی از مواد جامد و مایعات قابل اشتعال، و همچنین آتش‌سوزی‌های الکتریکی مناسب است.
خاموش‌کننده گازی: برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های الکتریکی و آتش‌سوزی‌های ناشی از گازهای قابل اشتعال مناسب است. خاموش‌کننده‌های گازی CO2 برای آتش‌سوزی‌های الکتریکی مناسب هستند، و برای آتش‌سوزی‌های ناشی از گازهای قابل اشتعال هم کاربرد دارد اما خاموش‌کننده‌های پودری مناسب‌تر هستند.
نحوه استفاده از خاموش‌کننده دستی یا کپسول آتش نشانی تاییدیه دار
ضامن خاموش‌کننده یا کپسول آتش نشانی تاییدیه دار را بکشید.
نازل خاموش‌کننده را به سمت پایه آتش نشانه بگیرید.
اهرم خاموش‌کننده را فشار دهید.
نازل خاموش‌کننده را به صورت جارویی حرکت دهید تا آتش خاموش شود.
نکات مهم:
خاموش‌کننده‌های دستی یا کپسول آتش نشانی تاییدیه دار برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های کوچک مناسب هستند.
قبل از استفاده از خاموش‌کننده، مطمئن شوید که نوع خاموش‌کننده برای نوع آتش‌سوزی مناسب است.
در صورت عدم موفقیت در خاموش کردن آتش، محل را ترک کرده و با آتش‌نشانی تماس بگیرید.
وزن خاموش کننده های دستی یا کپسول آتش نشانی تاییدیه دار
وزن خاموش‌کننده‌های دستی یا کپسول آتش نشانی تاییدیه دار بسته به نوع و ظرفیت ماده خاموش‌کننده متفاوت است. به طور کلی، خاموش‌کننده‌های دستی در اندازه‌ها و وزن‌های مختلفی تولید میشوند تا برای کاربردهای گوناگون مناسب باشند.
عوامل موثر بر وزن خاموش‌کننده‌ها یا کپسول آتش نشانی تاییدیه دار
نوع ماده خاموش‌کننده:
خاموش‌کننده‌های آبی به دلیل وزن آب، سنگین‌تر هستند.
خاموش‌کننده‌های پودری و گازی معمولاً سبک‌تر هستند.
خاموش کننده های co2 به دلیل وزن گاز co2 نسبت به هوا سنگین تر هستند.
ظرفیت خاموش‌کننده:
خاموش‌کننده‌های با ظرفیت بیشتر، وزن بیشتری دارند.
جنس بدنه:
بدنه‌های فلزی سنگین‌تر از بدنه‌های پلاستیکی هستند.
وزن‌های رایج خاموش‌کننده‌های دستی:
خاموش‌کننده‌های کوچک خانگی: معمولاً بین 1 تا 3 کیلوگرم
خاموش‌کننده‌های متوسط تجاری: معمولاً بین 3 تا 9 کیلوگرم
خاموش‌کننده‌های بزرگ صنعتی: معمولاً بین 9 تا 14 کیلوگرم
نکات مهم:
خاموش‌کننده‌های دستی با وزن کمتر، برای استفاده در فضاهای کوچک و توسط افراد با توان جسمی کمتر مناسب‌تر هستند.
خاموش‌کننده‌های دستی با وزن بیشتر، برای مقابله با آتش‌سوزی‌های بزرگ‌تر مناسب‌تر هستند.
هنگام انتخاب خاموش‌کننده دستی، باید به وزن آن و توانایی خود در حمل و استفاده از آن توجه کنید.
برای اطلاعات دقیق‌تر، همیشه مشخصات فنی محصول را از سازنده یا فروشنده بررسی کنید.
خاموش کننده های پر کاربرد در صنایع
در صنایع، با توجه به تنوع مواد قابل اشتعال و خطرات آتش‌سوزی، خاموش‌کننده‌های دستی متنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در اینجا به برخی از پرکاربردترین آنها اشاره می‌کنیم:
1. خاموش‌کننده‌های آتش نشانی پودری
این خاموش‌کننده‌ها به دلیل کارایی بالا در خاموش کردن انواع آتش‌سوزی‌ها (جامد، مایع، گاز و الکتریکی)، در بسیاری از صنایع کاربرد دارند.
پودر مورد استفاده در این خاموش‌کننده‌ها معمولاً از بی‌کربنات سدیم، بی‌کربنات پتاسیم یا مونو آمونیوم فسفات تشکیل شده است.
از این خاموش کننده ها در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، و کارخانه های تولید مواد شیمیایی استفاده زیادی میشود.
2. خاموش‌کننده‌یا کپسول آتش نشانی تاییدیه دار گازی (CO2)
این خاموش‌کننده‌ها برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های الکتریکی و آتش‌سوزی‌های ناشی از مایعات قابل اشتعال مناسب هستند.
گاز CO2 با جایگزینی اکسیژن، آتش را خفه می‌کند.
این خاموش کننده ها در اتاق های سرور، ازمایشگاه ها و مکان هایی که تجهیزات الکتریکی حساس وجود دارد مورد استفاده قرار میگیرد.
3. خاموش‌کننده یا کپسول آتش نشانی تاییدیه دار فوم
این خاموش‌کننده‌ها برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های ناشی از مایعات قابل اشتعال، مانند بنزین و نفت، بسیار مؤثر هستند.
خاموش کننده های فوم در انبار های مواد شیمیایی و مایعات قابل اشتعال کاربرد فراوان دارند.
4. خاموش‌کننده یا کپسول آتش نشانی تاییدیه دار آبی
این خاموش‌کننده‌ها برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های ناشی از مواد جامد قابل اشتعال، مانند چوب، کاغذ و پارچه، مناسب هستند.
در کارگاه های نجاری و کارخانه های تولید کاغذ از این نوع خاموش کننده ها استفاده میشود.
5. خاموش کننده یا کپسول آتش نشانی تاییدیه دار نسل جدید (بیوورسال و آیروسل)
این خاموش کننده ها نسل جدید خاموش کننده ها محسوب میشوند و به دلیل مزایای فراوان کاربرد رو به رشدی در صنایع مختلف دارند.
از مزایای این خاموش کننده ها میتوان به سازگاری با محیط زیست و تاثیر گذاری همزمان بر گروه های آتش مختلف اشاره کرد.
نکات مهم:
انتخاب خاموش‌کننده مناسب، بستگی به نوع مواد قابل اشتعال موجود در صنعت دارد.
رعایت استانداردها و مقررات ایمنی در استفاده از خاموش‌کننده‌های دستی ضروری است.
آموزش کارکنان در زمینه استفاده صحیح از خاموش‌کننده‌های دستی، از اهمیت بالایی برخوردار است.
نحوه بازرسی و مراقبت فنی از خاموش کننده های دستی آتش نشانی
بازرسی و مراقبت فنی از خاموش‌کننده‌های دستی، برای اطمینان از عملکرد صحیح آنها در مواقع اضطراری، از اهمیت بالایی برخوردار است. این بازرسی‌ها باید به صورت دوره‌ای و منظم انجام شوند.
بازرسی‌های دوره‌ای کپسول های آتش نشانی / خاموش کننده های دستی
بازرسی روزانه (ظاهری):
بررسی وجود خاموش‌کننده در محل و قابل دسترس بودن آن
بررسی سالم بودن بدنه، شیلنگ و نازل خاموش‌کننده
بررسی وضعیت فشارسنج (مانومتر) و اطمینان از قرار داشتن عقربه در محدوده سبز
بررسی پلمپ و ضامن خاموش‌کننده
بررسی عدم وجود زنگ‌زدگی، خوردگی یا آسیب‌های ظاهری
بازرسی ماهانه (ادواری):
علاوه بر موارد بازرسی روزانه، بررسی دقیق‌تر خاموش‌کننده از نظر فشار، وزن و سلامت عمومی
بررسی تاریخ انقضای خاموش‌کننده معمولا به صورت سالانه بررسی می شود، اما در صورتیکه این کار را ماهانه انجام دهید بهتر است.
بررسی وضعیت شیلنگ و نازل از نظر گرفتگی یا آسیب
بررسی وضعیت پودر یا ماده خاموش‌کننده از نظر کلوخه شدن یا فساد
بازرسی سالیانه (تخصصی):
بازرسی کامل خاموش‌کننده توسط افراد متخصص و دارای صلاحیت
آزمایش هیدرواستاتیک (تست فشار) برای بررسی مقاومت بدنه خاموش‌کننده
شارژ مجدد خاموش‌کننده در صورت نیاز
تعویض قطعات فرسوده یا آسیب‌دیده
مراقبت‌های فنی از خاموش کننده های پودری
نگهداری در محل مناسب:
خاموش‌کننده‌ها باید در محل‌های قابل دسترس و به دور از رطوبت، گرما و نور مستقیم خورشید نگهداری شوند.
نصب خاموش‌کننده‌ها در ارتفاع مناسب و با استفاده از بست‌های استاندارد
تمیز کردن دوره‌ای:
تمیز کردن بدنه و شیلنگ خاموش‌کننده با استفاده از دستمال مرطوب
بررسی نازل از نظر گرفتگی و تمیز کردن آن در صورت نیاز
شارژ مجدد:
شارژ مجدد خاموش‌کننده‌ها باید توسط افراد متخصص و با استفاده از مواد خاموش‌کننده استاندارد انجام شود.
پس از هر بار استفاده، حتی جزئی، خاموش‌کننده باید شارژ مجدد شود.
تعویض خاموش‌کننده‌های فرسوده:
خاموش‌کننده‌هایی که دچار آسیب‌های جدی شده‌اند یا تاریخ انقضای آنها به پایان رسیده است، باید تعویض شوند.
نکات مهم:
- رعایت دستورالعمل‌های سازنده خاموش‌کننده
- ثبت سوابق بازرسی‌ها و تعمیرات
- آموزش کارکنان در زمینه بازرسی و استفاده از خاموش‌کننده‌ها
- می توانید در این رابطه به استانداردهای مرتبط با خاموش‌کننده‌های دستی (مانند NFPA 10) مراجعه کنید.
با رعایت این نکات، میتوان از عملکرد صحیح خاموش‌کننده‌های دستی در مواقع اضطراری اطمینان حاصل کرد و از بروز خسارات جانی و مالی جلوگیری کرد.
××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××××
****************************************************************************************************
